Κύριε 'Ελέησον: Ο ΒΙΟΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Ο ΒΙΟΣ

ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΔΕΣΠΟΙΝΗΣ ΥΜΩΝ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

ΚΑΙ

ΑΕΙΠΑΡΘΕΝΟΥ

ΜΑΡΙΑΣ

ΚΑΤΑΓΩΓΗ, ΓΕΝΝΗΣΙΣ, ΑΝΑΤΡΟΦΗ, ΜΕΧΡΙ ΤΗΣ ΕΙΣ ΟΥΡΑΝΟΥΣ ΑΥΤΗΣ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΩΣ

ΚΑΤΑ ΤΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΑΣ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ

ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ

+ΥΠΟ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ

ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΑΡ. ΒΑΞΕΒΑΝΟΠΟΥΛΟΥ

ΤΟΥ ΕΝ ΑΜΦΙΑΛΗ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

ΙΕΡΟΥ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΥ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΥ

ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΠΡΟΣ ΨΥΧΙΚΗΝ ΩΦΕΛΕΙΑΝ

ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ

ΕΝ ΠΕΙΡΑΙΕΙ

1963

Ἄξιον ἐστίν ὡς ἀληθῶς
μακαρίζειν σε τήν Θεοτόκον,
τήν ἀειμακάριστον καί παναμώμητον.
Καί μητέρα τοῦ Θεοῦ ἡμῶν.
Τήν τιμιωτέραν τῶν Χερουβείμ,
καί ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ,
τήν ἀδιαφθόρως, Θεόν Λόγον τεκοῦσαν.
Τήν ὄντως Θεοτόκον,
Σέ μεγαλύνομεν.

------------------------------------------------

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Εἴναι ἀδύνατον κάλαμος θνητοῦ ἀνθρώπου νά περιγράψῃ το μεγαλεῖον τῆς ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, ἥτις κατά θείαν οἰκονομίαν προώρισται ἀπό καταβολῆς κόσμου νά γίνῃ ἡ Μήτηρ τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρως ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, πεπληρωμένη καί κεκοσμημένη ἀπάντων τῶν ἀρήτων χαρισμάτων τοῦ Άγίου Πνεύματος. (Γεν.Γ.15). Ἅπαντες οἱ Ἅγιοι προφῆται οὐρανόθεν φωτιζόμενοι παρά τού Ἁγίου Πνεύματος προετύπωσαν διά πολλῶν σημείων καί εἰκόνων τήν δόξαν καί τό αἰώνιον μεγαλεῖον τῆς Παναγίας τῆς Βασιλίσσης τῶν ἀγγέλων τῆς ἀειπαρθένου Μαρίας. Πρῶτον ὁ Ἰακώβ ὡς κλίμακα οὐρανοδρόμου δι’ἧς κατέβη ὀ Θεός (Γεν.Κ.Η.12-13).

Μετά ταῦτα ὁ Μωϋςῆς Ὡς βάτον φλεγομένην καί μή κατακαιομένην (εξοδ.Γ.Ι.4). Ὥς Στάμναν τό Μάννα τό οὐράνιον φέρουσα (εξοδ. Σ.Τ.33). Ὡς Ράβδον τοῦ Άαρών βλαστήσασαν (Άριφ.Ι.Ζ.1-10). Ὡς πόκον ἔνδροσον, ὅν Γεδεών προεθεάσατο (Κρ. Σ.Σ.36-38). Ώς Παρθένον φέρουσο ἐν τῇ Ἁγίᾳ αὐτῆς κοιλία τόν Ἐμανουήλ. Ὡς Βασίλισσαν ἑκ δεξιῶν τοῦ Κυρίου κατά τό ρῆμα τοῦ προφητήνακτος Δαυΐδ «Παρέστη ἡ Βασίλισσα ἐκ Δεξιῶν σου, έν Ἰματισμῷ διαχρύςῳ περιβεβλημένη, πεποικηλμένη (ψαλ. Μ.Δ.Μ.Ε. 9) Ὥ Λαβίδαν μυστικήν τοῦ Ἡσαΐου (Σ.Τ.6). Ὡς Κιβωτόν τῆς Διαθήκης, ὡς Σκηνήν τοῦ Μαρτυρίου, ὡς Πύλην κεκλεισμένην καί ἐν γένει ἐπί τῇ βάσει τοῦ πατερικοῦ πνεύματος, ὡς ὄρος ἀλατόμητον ἐξ ἧς ἐτιμήθη λίθος ἀκρογονιοῖος Χριστός ὁ Κύριος, ὡς ἄμπελον νοητήν ἐξ ἧς ἐβλάστησεν ὁ καρπός τῆς Ζωῆς ὁ δίδων τῷ κόσμῳ Ζωήν, ὡς Στύλον πυρός ὁδηγῶν τόν λαόν τοῦ Ἰσραήλ, ὡς Νεφέλην κούφην, ὡς Πέτραν ἐν τῇ ἐρήμῳ ἐξ ἧς ἀνεπήδησαν ὕδατα εὑλογημένα ποτίζοντα τόν λαόν τοῦ Ἰσραήλ. Πῶς ὑμνήσωμεν τό πανάγιον ὄχημα τό ἐπί τοῦ Χερουβείμ; καί πῶς ἐγκωμιάσωμεν τό πανάγιον οἴκιμα τό ἐπί τῶν Σεραφείμ; Πῶς περιγράψαμεν τήν λαμπροφόρον εἴσοδον τῆς πανάγνου θεόπαιδος ἐν τῷ Ναῷ καί τήν θείᾳ καλεύσει εἴσοδον αυτῆς είς τά ἄγια τῶν ἁγίων ὅπου μόνον ὁ Ἀρχιερεύς εἱσήρχετο ἅπαξ τοῦ ἔτους προσφέρων θυσίαν ὑπέρ ἑαυτοῦ καί τῶν τοῦ λαοῦ ἀγνοημάτων (προς ἐβραίους Θ.7). Πῶς περιγράψωμεν τό ἅφατον καί ἅρητον παρθενικόν κάλλος τῆς Παναγίας παρόμοιον τοῦ ὁποίου δέν ἀνεφάνει ἀπό καταβολῆς κόσμου; Περί αὐτοῦ ὁμιλῶν ὁ σοφός Σολομών ἐτόνιζε λέγων «Σύ δέ ὑπέρκεισαι καί ὑπερῆρας πᾶσας» (Παροιμ. Κεφ. Κ.Θ.). Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ὁμιλῶν περί τῆς Παναγίας ἐτόνιζε τά ἑξῆς:

Περίελθε, ὦ ἄνθρωπε, πᾶσαν τήν Κτίσιν τῷ λογισμῷ καί βλέπε εἰ ἔστιν ἴσον ἤ μεῖζον τῆς Ἁγίας Θεοτόκου Παρθένου. Περινόστησον τήν γῆν περίβλεψον τήν θάλασσαν, πολυπραγμόνυσον τόν ἀέρα, τούς οὐρανούς τῇ διανοίᾳ ἐρεύνησον, τάς ἀοράτους πᾶσας Δυνάμεις ἐνθυμήτητι καί βλέπε εἰ ἔστιν ἄλλο τοιούτον ἐν τῇ Κτίςῃ. Πᾶσα ψυχή εὐλογημένη ὄταν μιμῆτε τήν κεχαριτωμένην Θεόπαιδα καί Παρθένον Μαρίαν. Εἰς τήν πίστιν, εἰς τήν προδιάθεσιν, εἰς ἔργα εἰς λόγους, τότε ἡ ψυχή αὐτή ἀποτυπώνει εἰς ἐαυτήν τήν εἰκόνα καί τήν ὁμοιότητα τῆς ὑπερευλογημένης καί δεδοξασμένης Μητρός τοῦ Θεοῦ. Τότε τό πνεῦμα τοῦ πιστοῦ καταυγάζεται ὑπό θείων μαρμαρυγῶν τῆς ἀπείρου ἀγάπης τῆς Παναγίας.

Τότε ἡ καρδία τοῦ δικαίου φωτίζεται καί ζωοποιεῖται καί πληροῦται θείας ἀγαλιάσεως καί ἐφροσύνης.

Ὅθεν ὀφείλομεν ἅπαντες ἐν παντί καί πάντοτε, καί ἐνώπιον πάντων νά ὁμολογοῦμεν τήν ἀλήθειαν διακηρείτοντες μετά παρησίας τό αἰώνιον μεγαλεῖον τῆς ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας. «καρδία γάρ πιστεύεται εἰς δικαιοσύνην, στόματι δέ ὁμολογεῖται εἰς σωτηρίαν. (Ρωμ. Ι. 10).

Ὅταν δέ ζητοῦμεν μετ’εὐλαβείας πίστεως καί ἀγάπης τήν βοήθειαν τῆς Παναγίας, ἄς εἴμεθα βέβαιοι ὅτι ἡ ὑπέρμαχος Στρατηγός θά εἶναι σκέπη ἡμῶν ὁδηγός ἡμῶν καί ἀπροσμάχητος βοηθός ἡμῶν καί ἐν ἐκείνῃ τῇ ὧρα ἐνώπιον τοῦ Κυρίου μεσήτρια πανίσχυρος πρός σωτηρίαν τῶν ψυχῶν ἡμῶν.

Ὥ ποία χαρά καί ἀγαλίασις βασιλεύει ἐν ταῖς καρδίαις τῶν πιστῶν, οἱ ὁποίοι ἔχουν προστάτιδα τήν ὑπεραγίαν Θεοτόκον! Ὥ Γλυκητάτη Παναγία ἤ τά δευτερεῖα τῆς τριάδος ἔχουσα σέ παρακαλοῦμεν σέ ἰκετεύομεν καί σοῦ δεόμεθα δέξου τήν ταπεινήν προσφοράν ἡμῶν ἥτις ἕνα καί μόνον σκοπόν ἔχει, τήν δόξαν τοῦ Παναγίου σου ὀνόματος. Σκέπασον ἡμᾶς ὑπό τήν σκέπην τῶν πτερύγων σου, λύτρωσον ἡμᾶς ἀπό τά βέλη τοῦ πονηροῦ καί ἀξίωσον ἡμᾶς ἵνα μέχρι τῆς τελευταίας ἡμῶν ἀναπνοῆς διά τής χάριτός σου ψάλομεν ἐν ὅλη τῇ καρδία καί ἐν ὅλη τῇ δύναμῃ τά Μεγαλεῖα σου μή φειδόμενοι καί τῆς ζωῆς ἡμῶν καί ἀείποτε δοξάζοντες ἐν ἔργῳ καί ἐν λόγῳ τό Πανάγιόν σου ὄνομα σύν τῷ Πατρί καί τῷ Υἱῶ καί τῷ Ἁγίῳ πνεύματι νύν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων ἀμήν.

1) ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΓΕΝΝΗΤΟΡΩΝ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Οἱ τῆς Θεομήτορος καί παρθένου Μαριάμ γεννήτορες ἐγένοντο ὁ Ἰωακείμ καί ἡ Ἄννα. Ὁ Ἰωακείμ κατήγετο ἐκ τοῦ Βασιλικοῦ γένους τοῦ Δαυΐδ ἐκ τῆς φυλῆς Ἰούδα. Ἡ δέ Ἄννα ἐκ τῆς ἱερατικῆς φυλῆς τοῦ Λευΐ, θηγάτηρ Ματθάν τοῦ ἱερέως, καί τῆς συζύγου αὐτοῦ Μαρίας. Ἐκ τῆς Μακαρίας ταύτης δυάδος τοῦ Ἰωακείμ καί τῆς Ἄννης ἐγεννήθη ἐξ ἐπαγγελίας ἡ Θεοτόκος. Ὁ Ἰωακείμ καί ἡ σύζυγος αυτοῦ Ἄννα ἦσαν θεοσεβέστατοι, ζῶντες ἀμφότεροι δικαίως καί ἀμέμπτως ἐνώπιον τοῦ Κυρίου. Ἀλλά δέν εἴχαν τέκνα, καί διά ταύτην καί μόνην τήν αἰτίαν ἐλυποῦντο. Διότι ἡ ἀτεκνία παρ’ Ἰουδαίοις ἐθεωρεῖτο ὄνειδος. Οἱ δέ μή ἔχοντες τέκνα κατεῖχον πανταχοῦ τά δευτερεῖα καί ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ καί ἐν πάσαις ταῖς δημοσίαις καί ἰδιωτικαῖς συναναστροφαῖς καί συναθροίσεσιν. Ἔν τινι ἑορτή ὁ Ἰωακείμ μετά τῆς συζύγου αὐτοῦ Ἄννης, ἕνεκεν τῆς κατεχούσης καί διακρινούσης αὐτούς θεοσεβείας, ἐπορεύθησαν πρῶτον ἐν τῷ ναῷ τοῦ Θεοῦ, καί πρῶτοι προσέφερον τά πρός θυσίαν αὐτῶν δῶρα.

Ἀλλ’ ὁ ἱερεύς οὐ μόνον οὐκ ἐδέχθη αὐτά, ἀλλά καί μετά περιφρονήσεως ἀπέπεμψεν αὐτούς. Ὁ Ἰωακείμ καί ἡ Ἄννα ἐκ τοῦ γεγονότος τούτου ἐπορεύθησαν καταλελυπημένοι ἐν τῷ οἴκῳ αῦτῶν. Εἶπε δέ ὁ Ἰωακείμ τῇ προσφιλῇ αῦτοῦ συζύγω Ἀγαπητή Ἄννα δέν δύναμαι πλέον νά ὑποφέρῳ τήν ὕβριν καί τό ὄνειδος τῆς ἀτεκνίας, διά τοῦτο ἐσκέφθην ὄπως σύ μέν νά διαμείνῃς ἐν τῷ οἴκω, καί ψυχῆ τε καί καρδία νά ποιῇς πᾶν θεάρεστον ἐν ὀφθαλμοῖς Κυρίου. Προσευχομένη, νηστεύουσα καί γόνυ τῷ Κυρίῳ κλίνουσα, παρακαλοῦσα τόν Θεόν ὅπως λύση τήν εἰς σέ στείρωσιν, καί χαρίση καρπόν κοιλίας. Ἐγώ δέ θά παρακαλῶ τόν Θεόν, ὅπως δώσει εἰς ἡμᾶς τέκνον τό ὁποῖον θά ἀφιερώσομεν εἰς αὐτόν. Μείναντες ἀμφότεροι εἰς τοῦτο σύμφωνοι ἐχωρίσθησαν. Ἀρξάμενοι μετ’ ἐγκαρδίων νηστειῶν καί προσευχῶν παρακαλοῦντες τόν Θεόν ὅπως χαρήσηται αὐτοῖς τέκνον. Ὁ Θεός καμφείς ἐκ τῶν νηστειῶν καί τῶν μετά δακρύων προσευχῶν αὐτῶν, ἔπεμψε τόν ἀρχάγγελον Γαβριήλ πρῶτον εἰς τόν Ἰωακείμ διαμένοντα ἐν τῷ ὄρει εἰπών ὅτι ἐστάλη ὑπό τοῦ Θεοῦ ὅπως ἀναγγείλη αὐτῷ ὅτι εἰσηκούσθη ἡ δέησις αυτοῦ καί ὅτι ἡ γυνή αὐτοῦ θά γεννήςῃ θυγατέρα, ἤτις παρθένος οὖσα θά γεννήσῃ τόν σωτήρα τοῦ κόσμου· ἄπελθε λοιπόν ἐντεῦθεν καί ὄπαγε εἰς τόν οἶκον σου, ὁ αὐτός ἄγγελος ἐφάνει τῇ συζύγῳ αὐτῷ Ἄννα εἰπών αὐτή τούς αὐτούς λόγους. Ὁ Ἰωακείμ ἀναχωρήσας ἧλθεν εἰς τόν οἴκον αὐτοῦ καί εὗρε τήν σύζυγον αὐτοῦ χαίρουσαν, ἥτις μετά χαρᾶς ἀγγέλλει αὐτῷ τήν εἰς αὐτήν ἐμφάνειαν τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριήλ.

Καί ἕκαστος μετά χαρᾶς διηγεῖται τά εἰς αὐτόν ὑπό τοῦ ἀρχαγγέλου λεχθέντα. Ἡ Ἄννα συλαβοῦσα ἔτεκε μετά ἐννέα μῆνας ἀπό τῆς συλλήψεως αὐτῆς ὡς προεῖπεν αὐτῆς ὁ ἄγγελος θυγατέρα.

ΠΩΣ ΩΝΟΜΑΣΘΗ ΤΟ ΤΕΧΘΕΝ ΘΗΓΑΤΡΙΟΝ ΤΟΥ ΙΩΑΚΕΙΜ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΠΟΙΑ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΟΝΟΜΑΤΟΣ ΑΥΤΟΥ

Ὁ Ἰωακείμ καί ἡ Ἄννα κατοικοῦσαν στήν Ναζαρέτ τῆς Γαλιλαίας ἐκεῖ ἠ Ἄννα ἐγέννησε τήν ἐξ ἐπαγγελίας θυγατέρα της. Τότε ὑπῆρχε νομική διάταξις πού ὄριζε νά δίνετε τό ὄνομα εἰς τά νεογέννητα παιδιά τήν ὁγδόην ἡμέραν ἀπό τῆς γεννήσεώς των. Γιαυτό ὁ Δίκαιος Ἰωακείμ ἐκάλεσε τήν ὁγδόην ἡμέραν ὄλους τούς ἱερεῖς τῆς ἐνορίας του καί ὅλους τούς συγγενεῖς καί φίλους του καί ἔδωσε στήν γεννηθεῖσαν θυγατέρα του τό ὄνομα Καλέσας αυτήν «ΜΑΡΙΑΜ». Τό ὅνομα αὐτό ἔχει μεγάλη σημασία διότι ἡ ΜΑΡΙΑΜ ἦταν προορισμένη νά γίνῃ μητέρα τοῦ θεού, Κυρία, Βασίλισσα καί Σώτηρα ὅλου τοῦ κόσμου γιαυτό καί ψάλλομεν στήν Γέννησίν της:

Ἡ Γέννησίς σου Θεοτόκε χαράν ἐμήνυσε

Πάση τῇ οἰκουμένη ἐκ σοῦ γάρ ἀνέτειλεν

ὁ Ἤλιος τῆς δικαιοσύνης, Χριστός ὁ Θεός ἡμῶν.

Καί λύσας τήν κατάραν ἔδωκε τήν εὐλογίαν.

Καί καταργήσας τόν θάνατον ἐδωρήσατο ἡμῖν

Ζωήν τήν αἰώνιον.

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΜ ΕΝ ΤΩ ΝΑΩ

Ἡ θυγάτηρ τῶν δικαίων θεοπατόρων Μαριάμ ἔγινε τρῶν χρόνων. Τότε κατά τό τάξιμόν τους οἱ γονεῖς της τήν παρέλαβαν καί τήν ὁδήγησαν εἰς τόν Ναόν τοῦ Θεοῦ τήν εἰκοστήν πρώτην Νοεμβρίου μηνός. Ἐκεῖ τήν παρέλαβεν ὁ Ἀρχιερεύς Ζαχαρίας καί τήν ὁδήγησε εἰς τά ἅγια τῶν ἁγίων, πού ἠ εἴσοδος ἀπηγορεύετο εἰς πάντας λαϊκούς καί κληρικούς. Μόνο είς τόν ἀρχιερέα ἐπιτρέπετο μόνον μιά φορά τόν χρόνο, πού θά ἔκανε θυσία πρός τόν Θεόν.

Ὁ καθαρώτατος ναὸς τοῦ Σωτῆρος, ἡ πολυτίμητος παστὰς καὶ Παρθένος, τὸ Ἱερὸν θησαύρισμα τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, σήμερον εἰσάγεται, ἐν τῷ οἴκῳ Κυρίου, τὴν χάριν συνεισάγουσα, τὴν ἐν Πνεύματι θείῳ· ἣν ἀνυμνοῦσιν Ἄγγελοι Θεοῦ· Αὕτη ὑπάρχει σκηνὴ ἐπουράνιος.

Ἐπειδή ὅμως ἠ Μαριάμ ἦταν προορισμένη ἀπ’ τόν Θεόν νά γίνη Μητέρα του, θαυμαστῶς ἐπέτρεψαν εἰς αὐτήν νά εἰσέλθει εἰς τά ἅγια τῶν ἀγίων. Γιά τήν εἴσοδον τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου εἶχεν ἀποκαληφθῆ στόν Ἁρχιερέα Ζαχαρία ὁ ὁποῖος ἦταν καί πατέρας τού τιμίου Προδρόμου, διά τοῦ Στήθους αὐτοῦ κρεμασμένου Δογείου ἤ Ἐφούδ καί οὕτως ἐπείσθησαν οἱ ἱερεῖς καί ὁ λαός, ὅτι ὁ Θεός ἐπιτρέπει τήν εἰς τά Ἅγια τῶν Ἁγίων εἴσοδον τῆς Μαριάμ τῆς θυγατρός τῶν δικαίων θεοπατόρων τοῦ Ἰωακείμ καί τῆς Ἄννης.

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΛΟΓΕΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΧΡΗΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ

Τό Λογεῖον καλεῖται καί Ἐφούδ, τό ὄνομα αὐτό εἶναι ἑβραϊκόν, καί σημαίνει λύτωσιν ἤ δήλωσιν τῶν μελλόντων νά γίνουν. Διά τοῦ Λογείου ὁ Θεός ἔδειχνε στούς ἱερεῖς τά ἑαυτοῦ θελήματα.

Τό εἶδος τοῦ Λογείου ἦταν σπιθαμιαῖον ὕφασμα χρυσό μέ μεγάλη τέχνη κατασκευασμένον, στό μέσον του εἶχε ἕναν ἀστέρα ὀλόχρυσο, ἀπό κάτω ἦταν δύο σμάραγδοι πού ἔγραφαν ἀνά ἕξ γραμμένας τάς δώδεκα φυλάς τοῦ Ἰσραήλ, στό μέσον τῶν δύο σμαράγδων εἶχεν ἀδάμαντα. Ὅταν ἤθελε νά ρωτήση ὁ ἱερεύς τόν Θεόν γιά καμμιά ὑπόθεσι τό κρεμοῦσε στό στῆθος του καί ἔβαλε ἀπό κάτω ἀπ΄αυτό τά χέρια του καί βλέποντάς το ρωτοῦσε τόν Θεόν τό ἐρώτημα, καί ἐάν αὐτό ἦταν εὐάρεστον εἰς τόν Θεόν ἀμέσως ἄστραπτεν ὁ Ἀδάμας λίθος καί ἐφεγγοβολοῦσε βγάζοντας ἀκτῖνες.

Ἐάν δέν ἦταν εὐάρεστον εἰς τόν Θεόν ὁ λίθος ἔμενεν ὅπως ἦταν ὅταν πάλι ὁ Θεός ἦταν ὀργισμένος καί ἐπρόκειτο νά τιμωρήση τόν Λαόν ὁ λίθος γινόταν κόκκινος σάν τό αἶμα. Αὐτό ἐσήμαινε καί θανατικόν εἰς τόν Λαόν. Διά τοῦ Λογείου αὐτοῦ ἔδειξεν ὁ Θεός ὅτι ἡ ἐν τῷ Ναῷ εἴσοδος τῆς Θεοτόκου ἦταν εὐάρεστη εἰς αὐτόν καί ὡς ἐκ τοῦτο ἐπετρέπετο αὐτή εἰς τά Ἅγια τῶν Ἁγίων εἴσοδος καί ἡ διαμονή αὐτῆς.

Η ΔΩΔΕΚΑΕΤΗΣ ΔΙΑΜΟΝΗ ΤΗΣ ΠΑΡΘΕΝΟΥ ΜΑΡΙΑΜ ΕΙΣ ΤΑ ΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ

Ἡ τῶν Δικαίων Θεοπατόρων θυγάτηρ Μαριάμ, ὁδηγηθεῖσα ἀπ΄τούς γονεῖς της στόν Ναόν σέ ἠλικία τριῶν ἐτῶν κατά τήν ἐκκλησιαστικήν παράδοσιν, καί ὑπό τοῦ Ἀρχιερέως Ζαχαρίου εἰς τἀ Ἅγια τῶν Ἁγίων εἰσαχθεῖσα καθ΄ὅλον τό διάστημα τῶν δώδεκα χρόνων δέν βγῆκε καθόλου ἀπ΄τόν Ναόν. Ἀλλά ἐτρέφετο καί ἐδιδάσκετο καί περιεθάλπετο ὑπό τοῦ Ἀρχαγγέλου Γαβριήλ μέ ἄϋλον τροφήν ὅπως ἦταν γραμμένο. Διά τῆς τροφῆς αὐτῆς πού ἐτρέφετο ἡ πνευματέμφορος κόρη ἐξαϊλώθη ὅλη, γιαυτό καί ὡς ἔνσαρκος Ἄγγελος ἔζη εἰς τά Ἄγια τῶν Ἀγίων.

Ἀφοῦ έμεινε ἡ Μαριάμ δώδεκα χρόνια εἰς τά Ἅγια τῶν Ἁγίων ἔγινε δεκαπέντε χρόνων καί τότε ἐβγῆκε ἀπ΄τόν Ναόν καί σέ λίγο τήν ἀρραβώνιασαν μέ τόν Ἰωσήφ.

Η ΜΝΗΣΤΕΙΑ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΜ ΜΕΤΑ ΤΟΥ ΤΕΚΤΟΝΟΣ ΙΩΣΗΦ ΤΙΣ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΜΝΗΣΤΕΙΑΣ

Ὁ Ἰωσήφ ὁ τῆς παρθένου Μαριάμ μνηστήρ, κατήγετο ἐκ τοῦ Δαυΐδ οὔ τήν γενεαλογίαν περιγράφει ὁ εὐαγγελιστής Ματθαῖος στό πρῶτο κεφάλαιον τοῦ εὐαγγελίου του. Ὁ Ἰωσήφ ἦταν ἄνδρας εὐσεβής καί δίκαιος. Κατοικοῦσε στήν Ναζαρέτ τῆς Γαλιλαίας, τό ἐπάγγελμα ξυλουργός. Τό ὄνομα Ἰωσήφ ἑρμηνεύεται προσθήκη καί αὔξησις, διότι ὁ Ἰωσήφ προόδευεν εἰς τό ἀγαθόν διά τῶν καλῶν ἔργων. Ἐμνηστεύθη τήν Μαριάμ σέ ἡλικία ἑξήντα πέντε ἐτῶν καί τοῦτο γίνηκε γιά νά ὑπηρετήση αὐτήν εἰς τό μέγα μυστήριον τῆς ἐνσάρκου οἰκονομίας. Ὁ Ἰωσήφ ἔζησε μέχρι τοὺ δωδεκάτου ἔτους τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, διότι ἕως τότε μνημονεύουν γιαυτόν οἱ εὐαγγελισταί μετά δέν ἀναφέρουν πιά γιαυτόν.

Ὁ Ἰωσήφ καί ἡ Μαριάμ κατήγοντο ἀπ΄τήν Ναζαρέτ, γιαυτό καί ἐπέτρεψαν νά μνηστευθῇ τόν Ἰωσήφ, διότι δέν ἐπιτρέπετο ἀπό ἄλλην χώραν νά λάβη σύζυγον παρά ἀπ΄τόν τόπον τῆς καταγωγῆς αὐτοῦ.

Ὅταν ἡ Μαριάμ ἐξῆλθεν τοῦ Ναοῦ εἶχαν πεθάνει οἱ γονεῖς της καί γιά νά μή μείνη αὐτή χωρίς προστασία, ὁ Θεός ἐγνώρισε στούς ἱερεῖς τοῦ Ναοῦ διά θείων σημείων ὅτι ὀφείλουν αὐτοί νά παραλάβουν τήν Μαριάμ ὑπό τήν κηδεμονίαν καί προστασίαν τους. Ἕνεκεν λοιπόν τῆς θείας ταύτης διαταγῆς ἐμνηστεύσαντο τήν Μαριάμ τῷ Ἰωσήφ, ὅπως οὖτος ὑπηρετήση εἰς τό ὑπερφυές τῆς θείας οἰκονομίας μυστήριον. Ἡ Μαριάμ μνηστευθεῖσα τόν Ἰωσήφ, μετά πάροδον τεσσάρων μηνῶν ἀπό τῆς μνηστείας αὐτῆς, ἐγένετο ὁ ὑπό τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριήλ εἰς αὐτήν εὐαγγελισμός, (Νικηφόρος Κάλιστος Migne τομ. 145) τόν σκοπόν δέ τῆς μνηστείας τῆς θεόπαιδος κόρης Μαριάμ μετά τού γέροντος Ἰωσήφ περιγράφει ἐν τῇ ἑρμηνείᾳ τοῦ πρώτου κεφαλαίου τοῦ κατά Λουκάν εὐαγγελίου ὁ Εὐθύμιος ὁ Ζυγαδινός, ὅστις ἐκ τῶν θείων πατέρων ταῦτα ἐρανισάμενος λέγει: Ἡ Παρθένος Μαριάμ ἐμνηστεύσατο τόν Ἰωσήφ, ὅπως διαφύγη τήν προσοχήν τού Διαβόλου, διότι ὁ Διάβολος γνωρίζων ἐκ τῶν προφυτιῶν «αἵτινες ἔλεγον ὅτι ὁ Χριστός μέλλει γεννηθεῖναι ἐκ κόρης παρθένου καί ἄνευ θελήματος ἀνδρός ἕνεκεν τούτου ὁ Διάβολος παρετήρη μετ΄ἀκριβείας πάσας τάς παρθένους, καί ὁποίαν παρθένον ἤθελεν ἴδη ἐν γαστρί ἔχουσαν, εἰς ταύτην καταπήξη πάσας τάς δολεράς αὐτοῦ παγίδας καί πᾶσας τάς κακοτεχνίας αὐτοῦ ὅπως μή πιστευθῆ ὑπό τῶν ἀνθρώπων ὁ ὑπ΄αὐτῆς γεννηθείς Υἱός τοῦ Θεοῦ, διά τοῦτο ηὐδόκησεν ὁ Θεός ὁπως ἡ εἰς κατοικητήριον αὐτοῦ ἐκλεχθεῖσα παρθένος Μαριάμ, μεμνηστευμένη οὔσα μετ΄ἀνδρός διαφύγη τήν προσοχήν τοῦ Διαβόλου καί οὕτο ἐκτελεσθῆ ἐν δικαιοσύνη ἡ τοῦ Θεοῦ θεία βουλή, διότι ὁ Διάβολος μεριμνῶν καί προσέχων εἰς τάς ἀμνηστεύτους παρθένους, ἡ μεμνηστευμένη θεία εὐδοκία παρθένος Μαριάμ, διέφυγε τήν προσοχήν τοῦ Διαβόλου, καί οὕτως ἐξετελέσθη ἡ τοῦ Θεοῦ θεία βουλή.

Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ, ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Εὐαγγελισμός σημαίνει χαρμόσυνος ἀγγελία, καί τέτοια χαρμόσυνη ἀγγελία ἔφερε στήν Παρθένον Μαριάμ ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριήλ, ὁ Παρεστικῶς τῷ Θεῷ. Ὅταν ἦλθε τό πλήρωμα τοῦ χρόνου, διότι τότε ἀπεστάλη ὑπό τοῦ Θεοῦ εἰς πόλιν τῆς Γαλιλαίας Ναζαρέτ τήν πρώτην ἡμέραν τῆς εβδομάδος, δηλαδή τήν Κυριακήν, ὅταν ἀνέτελλεν ὁ ἥλιος καί ἐν ἀπουσία τοῦ Ἰωσήφ ἐκ τοῦ οἴκου αὐτοῦ. Ὁ Ἀρχάγγελος εἰσελθών ἐν τῷ οἴκῳ τοῦ μνηστῆρος Ἰωσήφ καί ἰδών τήν πλήρη παρθενικῆς ἁγνότητος, καί πασῶν τῶν πνευματικῶν χαρίτων ἔμπλεων Μαριάμ κατεπλάγη, διά τοῦτο καί ἐκάλεσε ταύτην τῷ προσήκοντι αὐτῇ ὀνόματι, ἥτοι κεχαριτωμένην. «Χαῖρε κεχαριτωμένη» (Λουκᾶ Α’ 28»).

Ὁ πρός τήν Παρθένον Μαριάμ εὐαγγελισμός, ἐγένετο μετά τέσσαρες μῆνας ἀπό τῆς μνηστείας αὐτῆς μετά τοῦ Ἰωσήφ, ἔξη δέ μῆνας ἀπό τῆς συλλήψεως τῆς στείρας γυναικός τοῦ ἱερέως Ζαχαρίου καί τῆς Ἐλισάβετ, ὡς τοῦτο καθέστισιν ὑμῖν γνωστόν ὁ θεῖος εὐαγγελιστής λέγων: «Ἐν δέ τῷ μηνί τῷ ἕκτῳ ἀπεστάλη ὁ ἄγγελος Γαβριήλ ὑπό τοῦ Θεοῦ εἰς πόλιν τῆς Γαλιλαίας ἤ όνομα Ναζαρέτ, πρός παρθένον μεμνηστευμένην ἀνδρί, ὄ ὄνομα Ἰωσήφ, ἐξ οἴκου Δαυΐδ, καί τό ὄνομα τῆς Παρθένου Μαριάμ. Καί εἰσελθών Ἄγγελος πρός αὐτήν εἶπε:«Χαῖρε κεχαριτωμένη· ὁ Κύριος μετά σοῦ. Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξίν. Ἡ δέ ἰδοῦσα διεταράχθη ἐπί τῷ λόγῳ αὐτοῦ, καί διελογίζετο ποταπός εἴη ὁ ἀσπασμός οὖτος. Καί εἶπεν ὁ ἄγγελος αὐτῇ. Μή φοβοῦ Μαριάμ. Εὗρες γάρ χάριν παρά τῷ Θεῷ. Καί ἰδού συλλήψη ἐν γαστρί, καί τέξη υἰόν, καί καλέσης τό ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν. Οὗτος ἔσται μέγας καί υἱός Ὑψίστου κλιθήσεται. Καί δώσῃ αὐτῷ Κύριος ὁ Θεός τόν θρόνον Δαυΐδ τοῦ Πατρός αὐτοῦ. Καί Βασιλεύσει ἐπί οἶκον Ἰακώβ εἰς τούς αἰώνας, καί τῆς Βασιλείας αὐτοῦ οὔκ ἔσται τέλος»

Εἶπε δέ Μαριάμ πρός τόν Ἄγγελον. Πῶς ἔσται τοῦτο ἐπεί ἄνδρα οὐ γινώσκω»;

Καί ἀποκριθείς ὁ ἄγγελος εἶπεν αὐτῇ: «Πνεῦμα ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπί σέ καί δύναμις Ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι. Δι΄ὅ καί τό γεννώμενον ἐκ σοῦ ἅγιον κληθείσεται υἱός Θεοῦ. Καί ἰδοῦ ἡ Ἐλισάβετ ἡ συγγενής σου καί αὐτή συνειληφυΐα Υἱόν ἐν γήρᾳ αὐτῆς. Καί ὁ οὗτος μήν ἕκτος ἐστίν αὐτῆ τῇ καλουμένη στεῖρα. Ὅτι οὐκ ἀδυνατήσει παρά τῷ Θεῷ πᾶν ρῆμα».

Εἶπε δέ ἡ Μαριάμ, ἰδού ἡ δούλη Κυρίου γενειτό μοι κατά τό ρῆμα σου. Καί ἀπῆλθεν ἀπ΄αὐτῆς ὁ ἄγγελος. (Λουκ. Α’26).

Ὁ πρός τήν παρθένον Μαριάμ εὐαγγελισμός ἐγένετο ὡς προείπομεν ἐν ἀπουσίᾳ τοῦ Ἰωσήφ ἐκ τοῦ οἴκου αὐτοῦ. Ἐπιστρέψαντος δέ τοῦ Ἰωσήφ ἡ Μαριάμ οὐδέν ἀνήγγελεν αὐτῷ περί τήν εἰς αὐτήν ὑπό τοῦ θείου ἀγγέλου λεχθέντων, ἀφήσασα ταῦτα εἰς τήν μέριμναν τοῦ Θεοῦ. Εἴτα λαβοῦσα παρά τοῦ μνηστῆρος αὐτῆς τήν ἄδειαν, ἐπορεύθη εἰς τήν πόλιν Ἰούδα, ἔνθα κατώκη ἡ ἐξαδέλφη αὐτῆς Ἐλισάβετ, ὅπως συγχαρεῖ αὐτήν ἐπί τῇ συλλήψει υἱοῦ ἐν τῷ γήρατι αὐτῆς. Ὁ πρός τήν παρθένον Μαριάμ εὐαγγελισμός ἐγἐνετο τήν εἰκοστήν πέμπτην Μαρτίου, λαθ΄ἥν καί ἑορτάζεται οὖτος ὐπό τῆς ὀρθοδόξου ἐκκλησίας, ὡς καί τριστίχως γέγραπται περί αὐτοῦ. Ὁ πρός τήν Μαριάμ εὐαγγελισμός εἶναι καί εὐαγγελισμός τῆς ἡμετέρας σωτηρίας, διότι ἀπό τῆς ἡμέρας ταύτης ἄρχεται ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθωπίνου γένους, διά τοῦτο καί ἡ τῶν ὀρθοδόξων ἐκκλησία ἐν τῇ ἡμέρα ταύτη οὑτω ψάλλει:

«Σήμερον τῆς Σωτηρίας ἡμῶν τό καφάλαιον

καί τοῦ ἀπ΄αἰῶνος μυστηρίου ἡ φανέρωσις

ὁ Υἰός τοῦ Θεοῦ Υἰός τῆς Παρθένου γίνεται,

καί Γαβριήλ τήν χάριν εὐαγγελίζεται.

Δι΄ὅ καί ἡμεῖς σύν αὐτῷ τῇ Θεοτόκῳ βοήσωμεν

Χαῖρε Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετά σοῦ.»

Η ΜΑΡΙΑΜ ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΤΑΙ ΤΗΝ ΕΞΑΔΕΛΦΗΝ ΑΥΤΗΣ ΕΛΙΣΑΒΕΤ

Ἡ Μαριάμ, ὅταν ἔμαθε ἀπ΄τόν ἀρχάγγελον Γαβριήλ ὅτι ἡ ἐ ξ α δ έ λ φ η της Ἐλισάβετ ἡ σύζηγος τοῦ Ζαχαρίου ἡ γραῖα καί στεῖρα, συνέλαβεν υἱόν καί ὅτι εὑρίσκεται ἤδη εἰς τόν ἕκτον μῆνα, λαβοῦσα τήν ἄδειαν παρά τοῦ μνηστῆρος αὐτῆς Ἰωσήφ, ἐπορεύθη μετά σπουδῆς εἰς τήν ὁρεινήν χώραν τῆς Ἰουδαίας, ἔνθα κατώκει ἡ ἐξαδέλφη της Ἐλισσάβετ, εἰσελθοῦσα δέ ἐν τῷ οἴκω τῆς Ἐλισσάβετ καί αὐτήν ἀσπασθεῖσαν, ἐσκήρτησε τό βρέφος ἐν τῇ κοιλία τῆς Ἐλισσάβετ πλησθεῖσα πνεύματος Ἁγίου ἡ Ἐλισσαβετ ἀνεφώνησε φωνήν μεγάλην καί εἶπε πρός τήν Μαριάμ: «Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί, καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου, καί πόθεν μοι τοῦτο ἴνα ἔλθη ἡ μήτηρ τοῦ Κυρίου πρός με;» Αἰτιολογήσασα δέ ἡ Ἐλισσάβετ διατί ἐκάλεσε τήν Μαριάμ μητέρα τοῦ Κυρίου λέγει αὐτῆ «Ὥς ἐγένετο ἡ φωνή τοῦ ἀσπασμοῦ σου εἰς τά ὦτα μου ἐσκίρτησε τό βρέφος ἐν ἀγαλιάσει ἐν τῇ κοιλία μου.» (Λουκ. Α’ 41). Καί ἐξακολουθεῖ μακαρίζουσα τήν Μαράμ λέγουσα. «Μακαρία ἡ πιστεύσασα ὅτι ἔσται τελείωσις τοῖς λελαλημένης αὐτῇ παρά Κυρίου». Εἴτα λέγει ὅτι πᾶσαι αἱ γενεαί ἀπό τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ καί ἐφεξῆς, θά μακαρίζωσι τήν Μαριάμ ὡς γενομένην πρόξενον τῆς σωτηρίας τῶν ἀνθρώπων, διότι διά τοῦ ἐξ αὐτῆς γεννηθέντος Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ θά σωθῇ τό ἀνθρώπινον γένος ἐκ τῆς αἰωνίου φθορᾶς τοῦ θανάτου, μείνασα δέ ἡ Μαριάμ παρά τῇ ἐξαδέλφη της τρεῖς μῆνας περίπου καί πάντα τά εἰς ἀμφοτέρας ἤτοι, εἰς τε τήν Μαριάμ καί τήν Ἐλισσάβετ ποιηθέντα μεγαλεῖα καί τήν δι΄αὐτῶν μέλουσαν προελθεῖν, σωτηρίαν τῶν ἀνθρωπίνων γένει συζητήσαντες καί τῷ Κυρίῳ καί Ποιητῇ τοῦ σύμπαντος κόσμου Θεῷ δοξάσαντες, ἡ Μαριάμ ἀναχωρήσασα ἐπέστρεψεν εἰς τόν οἶκον αὐτῆς.

Ο ΙΩΣΗΦ ΔΙΑΝΟΕΙΤΑΙ ΟΠΩΣ ΑΠΟΛΥΣΗ ΤΗΝ ΜΑΡΙΑΜ

Ἡ Μαριάμ εὐαγγελισθεῖσα ὑπό τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριήλ περί τῆς συλλήψεως καί γεννήσεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ ὑπ΄αὐτῆς καί δεχθεῖσα τήν θείαν ταύτην πρότασιν ἀπό τῆς στιγμῆς ταύτης συνέλαβε ἐν γαστρί καί ἐν γαστρί ἔχουσα, ἐπεσκέφθη τήν ἐξαδέλφην της Ἐλισσάβετ, μείνασα παρ΄αὐτῇ, τρεῖς περίπου μῆνας, ἀνεχώρησεν ὁλίγας ἡμέρας πρό τοῦ τοκετοῦ τῆς Ἐλισσάβετ ἐπιστρέψασα ἐν τῷ οἴκω αὐτῆς. Ἡ δέ αἰτία δι΄ἥν ἡ Μαριάμ ἀνεχώρησε πρό τοῦ τοκετοῦ τῆς Ἐλισσάβετ εἶναι ἡ ἑξῆς: Πρῶτον διότι ὑπῆρχεν ἔθιμον παρ΄ἑβραίοις ὅταν γυνή τις ἔμελε τίκτειν, αἱ παρθέναι διά τό αἱδέσιμον ἀπεχώρουν πρό τοῦ τοκετοῦ ἐκ τοῦ οἴκου τῆς τικτούσης. Δεύτερον ἐπειδή ἡ Μαριάμ διέτρεχε τόν τρίτον μῆνα τῆς ἐκ Πνεύματος ἁγίου συλλήψεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ καί ὡς ἐκ τούτου θά ἐκίνει τήν περιέργειαν τῶν εἰς τόν τοκετόν τῆς Ἐλισσάβετ ἐλθουσῶν ἐγγάμων συγγενῶν γυναικῶν. Διά τήν αἰτίαν ταύτην ἡ Μαριάμ ἀναχωρήσασα ἐπέστρεψεν εἰς τόν οἴκον αὐτῆς, ἰδών δ΄αὐτήν ὁ μνηστήρ αὐτῆς Ἰωσήφ ἑν γαστρί ἔχουσαν «καί μή θέλων αὐτήν παραδειγματίσαι, ἠβουλήθη λάθρα ἀπολύσαι αὐτήν» καί τοῦτο διενοήθη νά πράξη ὁ Ἰωσήφ, ὅπως ἀπαλάξη τήν Μαριάμ ἐκ τῶν συνεπειῶν τοῦ νόμου, διότι ὁ νόμος ἐτιμώρει αὐστηρότατα τάς μοιχαλίδας, ἀλλά μόλις ὁ Ἰωσήφ ἐσκέφθη περί τῆς ἀπολύσεως τῆς Μαριάμ «Ἰδού Ἄγγελος Κυρίου κατ΄ὄναρ ἐφάνη αὐτῷ λέγων: Ἰωσήφ, υἰός Δαυΐδ, μή φοβηθῆς παραλαβεῖν Μαριάμ τήν γυναίκα σου, τό γάρ ἐν αὐτῆ γεννηθέν ἐκ Πνεύματος ἑστίν Ἁγίου. Τέξεται δέ Υἱόν, καί καλέσεις τό ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν, αὐτός γάρ σώσει τόν λαόν αὐτοῦ ἀπό τῶν ἀμαρτειῶν αὐτῶν... Διεγερθείς δέ ὁ Ἰωσήφ ἀπό τοῦ ὕπνου ἐποίησεν ὡς προσέταξεν αὐτῷ ὁ ἄγγελος Κυρίου, καί παρέλαβε τήν γυναῖκα αὐτοῦ καί οὐκ ἐγίνωσκεν αὐτήν ἕως οὗ ἕτεκε τόν υἱόν αὐτῆς τόν πρωτότοκον καί ἐκάλεσε τό ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν»(Ματθ. Α’ 20-25).

Ὁ Ἰωσήφ ἀφ΄ἐνός ἡγνόει τήν ἐκ πνεύματος ἁγίου σύλληψιν τῆς Μαριάμ καί ἀφ΄ἑτέρου ὁ θεῖος νόμος ἀπηγόρευε τήν μετά τῆς μοιχαλῖδος γυναικός συνοίκησιν, πρός τούτοις δέ διέτασε τόν λιθοβολισμόν τῶν μοιχῶν καί μοιχαλίδων (Δεύτερον ΚΒ 23) καί ἐπειδή ὁ Ἰωσήφ συμπαθῶς καί εὐνοϊκῶς διέκειτο πρός τήν Μαριάμ, διά τοῦτο καί διενοήθη ὅπως λάθρα ἀπολύση αὐτήν-ἀλλ΄ὁ Θεός γνωστοποιεῖ τῷ Ἰωσήφ διά τοῦ ἀγγέλου ὅτι οὐδένα φόβον ἔχει ἐκ τοῦ νόμου, διότι οὔ συνοικεῖ μετά μοιχαλῖδος ὡς οὖτος φρονεῖ, ἀλλά μετά παρθένου ἁγιοτάτης καί ἀμώμου ἧς τήν ἀμωμίαν καί ἁγιότητα, ἀγαπήσασα ἡ τρισυπόστατος θεότης ἐξελέξατο αὐτήν γενέσθαι ἑαυτῆς σύζυγον καί νύμφην.

Η ΓΕΝΝΗΣΙΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Ὅταν ἡ Μαριάμ συμπλήρωσε τούς ἐννέα μῆνες ἀπό τῆς συλλήψεως αὐτῆς ἐδόθη διάταγμα τοῦ Καίσαρος Αὐγούστου, νά ἀπογραφῆ πάσα ὑπό τήν ἐξουσίαν αὐτοῦ οἰκουμένη. «Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκεῖναις, λέγει, ἐξῆλθε δόγμα παρά τοῦ Καίσαρος Αὐγούστου, ἀπογράφεσθαι, ἕκαστος εἰς τήν ἰδίαν πόλιν. Ἀνέβη δέ καί Ἰωσήφ ἀπό τῆς Γαλιλαίας ἐκ πόλεως Ναζαρέτ εἰς τήν Ἰουδαίαν εἰς πόλιν Δαυΐδ... ἀπογράψασθαι σύν Μαριάμ τῇ μεμνηστευμένη αὐτῷ γυναικί, οὔση ἐγκύῳ. Ἐγένετο δέ ἐν τῷ εἶναι αὐτοῖς ἐκεῖ, ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ τεκεῖν αὐτήν καί ἔτεκεν τόν υἱόν αὐτῆς τόν προτότοκον... καί ἀνέκλινεν αὐτόν ἐν τῇ φάτνῃ, διότι οὐκ ἧν αὐτοῖς τόπος ἐν τῷ καταλύματι». (Λουκ. Β΄1).

Ἡ γέννησις τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐγένετο ἐν ἡμέρα τῆς ἑβδομάδος Τετάρτη, καί ὥραν ἑβδόμην τῆς ἡμέρας, ἤτοι τήν μίαν μετά μεσημβρίαν, τήν εἰκοστήν πέμπτην τοῦ μηνός Δεκεμβρίου, ὡς τοῦ γνωρίζουσιν ἡμῖν ὁ τε Ἀθηνῶν Μελέτιος ἐν τῷ πρώτῳ τόμῳ τῆς ἐκκλησιαστικῆς αὐτοῦ Ἱστορίας καί ὁ Σεβαστός Τραπεζούντιος.

Η ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΤΟΚΟΝ ΠΑΡΘΕΝΟΣ

Κάθε γυναῖκα παρθένος εἷναι πρίν ἔλθει εἰς γάμον κοινωνίαν, καί εἰς συζυγικήν μετ΄ἀνδρός μῖξιν μετά δέ τόν γάμον καί τήν συζυγικήν μῖξιν, οὐκ ἥν πλέον παρθένος ἀλλά γυνή. Ἡ Θεοτόκος Μαρία ἐμνηστεύσατο τόν τέκτονα Ἰωσήφ. Οὐχί πρός τόν σκοπόν τῆς τεκνοποιΐας, ἀλλ΄ὅπως οὗτος ὑπηρετήση εἰς τό μέγα καί ὑπερφυές τῆς ἐνσάρκου οἰκονομίας μυστήριον. Ὅταν ὁ ἄγγελος εὐηγγελίσατο τήν Μαριάμ εἰπών αὐτή ὅτι συλλήψη ἐν γαστρί και τέξη υἱόν ἡ Μαριάμ ἀκούσασα ταῦτα, οὕτως ἀπεκρίνατο τῷ ευαγγελισθέντι αὐτῇ ἀγγέλῳ. Πῶς ἔσται τοῦτο ὅτι ἄνδρα οὔ γινώσκῳ; Καί ἀποκριθείς ὁ ἄγγελος εἶπεν αὐτῇ. «Πνεῦμα ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπί σέ, δι΄ὅ καί τό γεγνώμενον ἅγιον κληθείσεται Υἱός Θεοῦ.» Ὅτι ἡ Μαριάμ ἧν καί μετά τόκον Παρθένος, τό τοιοῦτον θείῳ πνεύματι ἐλαμπόμενος ἐδήλωσε τοῖς Ἰουδαῖοις καί πάσι τῆς θέλουσι τοῦτο μαθεῖν ὁ ἐπί ἡμερῶν τοῦ Χριστοῦ ἀκμάσας ἱερεύς καί προφήτης Ζαχαρίας, ὅστις μετά τόν τόκον κατέταξε τήν Μαριάμ ἴστασθαι ἐν τῷ ναῷ ἐν τῇ θέσει τῶν Παρθένων, ὡς περί τούτου γράφει ὁ μέγας Βασίλειος ἐν τῷ τῆς Χριστοῦ γεννήσεως λόγῳ.

«Λόγος γάρ τίς ἐστί καί αὐτός ἐκ παραδόσεως εἰς ἡμᾶς ἀφιγμένος, ὅτι ὁ Ζαχαρίας, ἐν τῇ τῶν παρθένων χώρα τήν Μαριάμ κατατάξας μετά τήν τοῦ Κυρίου κύησιν, ὑπό τῶν Ἰουδαίων κατεφονεύθη μεταξύ τοῦ ναοῦ καί τοῦ θυσιαστηρίου, ἐγκληθείς ὑπό τοῦ λαοῦ ὡς διά τοῦτο κατασκευάζων τό παράδοξον ἐκεῖνο καί πολυήμνητον σημεῖον παρθένον γεννήσασαν, καί τήν παρθενίαν μή διαφθείρασαν».

Ὅτι ἡ Μαριάμ παρθένος ἧν καί μετά τόκον ἄκουσον τοῦ θείου εὐαγγελιστοῦ λέγοντος. «Καί οὐκ ἐγίνωσκεν αὐτήν, ἕως οὗ ἔτεκεν τόν υἱόν αὐτῆς τόν πρωτότοκον» (Ματθ. Α΄25). «Τό ἕως οὗ» οὐκ ἔστι προσδιορισμός χρόνου. Ἀλλά τό ἀεί σημαίνει, ἥτοι ὁ Ἰωσήφ οὔτε πρό τοῦ τόκου οὔτε μετά τόν τόκον ἔγνω τήν Μαριάμ, ἀλλ΄ἀεί αὕτη ἧν παρθένος ἀμίαντός τε καί ἄμωμος. Ἡ μαριάμ συλλαβοῦσα ἐκ πνεύματος ἀγίου τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ, ἔτεκεν αὐτόν μετά ἐννέα μῆνας ἄνευ παρθενικῆς φθορᾶς, διότι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ὡς ἀκαταλήπτως καί ἀσπόρως συνελήφθη, οὕτω καί ἀφθόρως ἐτέχθη καί ὡς ἡ Μαριάμ, παρθένος ἧν πρό τοῦ τόκου, οὕτω καί ἐν τόκῳ καί μετά τόκον παρθένος διέμεινεν.

Ὅτι ἡ Θεοτόκος Μαρία παρθένος οὔσα θά γεννήση τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ, τό τιοῦτον αὐτός ὁ Θεός ἐδήλωσε διά τοῦ ἀγγέλου εἰς τόν Πατέρα τῆς Μαριάμ Ἰωακείμ διαμένοντα ἐν τῷ ὄροι καί προσευχόμενος ὅπως ἀποκτήση τέκνον εἰπών αὐτῷ, «ὅτι εἰσηκούσθη ἡ δέησίς σου, καί ὅτι ἡ γυνή σου θά γεννήση θυγατέρα, ἤτις παρθένος οὖσα θά γεννήση τόν Σωτήρα τοῦ κόσμου», ὁ δέ Ἰωσήφ ὁ Βρυέννιος ἐν τῷ τρίτω λόγω τοῦ πρός τήν Θεοτόκον εὐαγγελισμοῦ, οὕτω γράφει περί τῆς ἀειπαρθενίας τῆς Μαριάμ. «Ὤ τῆς ἀνεξιχνιάστου πρός ἡμᾶς τοῦ Θεοῦ Λόγου φιλανθρωπίας, καί τῆς ἁρήτου συγκαταβάσεως! τίς ἅμα καί πλάστην καί πλάσμα συνέλαβε; τίς δέ συλλαβοῦσα Υἱόν καί κυήσασα, καί τεκοῦσα, τό εἶναι παρθένος οὐκ ἀπεβάλετο; πρό τῆς συλλήψεως παρθένος! ἐν τῇ συλλήψει παρθένος! καί ἐν τῇ κυήσει παρθένος!».

Καί ὡς ἡ Εὐα ἐγεννήθη ἐκ τῆς πλευρᾶς τοῦ Ἀδάμ. Καί πάλι ὁ Ἀδάμ σῶος ἐφυλάχθη οὕτω καί ὁ Χριστός ἐγεννήθη ἐκ τῆς Παρθένου Μαριάμ ἤτις καί μετά τήν κύησιν τοῦ Υἱοῦ αὐτῆς Παρθένος διέμεινεν. Ὅτι ἡ Θεοτόκος ἦν καί μετά τόκον παρθένος, τό τοιοῦτον μανθάνομεν ἐξ αὐτῆς τῆς ἰδίας, ἐκ τῆς πρό τῆς κοιμήσεως πρός τόν Υἱόν καί Θεόν αὐτῆς γενομένης προσευχῆς, ἥτις ἐκτός τῶν ἄλλων λέγει ταῦτα: «καί γεννηθείς παρθένον ἐτήρησας». Τήν ἀειπαρθενίαν τῆς Μαριάμ μαρτυρεῖ καί ἡ ἐννάτη ὠδή, ἡ ἐν ἑκάστῃ ἱερουργία ψαλομένη ἡ λέγουσα, «τήν αδιαφθόρως θεόν, Λόγον τεκοῦσαν».

Ἡ ἐννάτη ὠδή ἀδομένη ὡς γινώσκομεν εὐχαριστεῖ πλείων τῶν ἄλλων ὡδῶν τήν πανάμωμον Δέσποιναν καί Ἀειπάρθενον Μαριάμ. Ἆρα, ἀφοῦ ἡ παρθενομήτωρ ὁμολογεῖ περί τῆς ἀειπαρθενίας αὐτῆς, καί εὐχαριστεῖται ἐκ τῆς πρός αὐτήν ψαλλομένης Θ΄ὡδῆς, ἕσεται ὅτι αὐτή ἡ Θεοτόκος βεβαιοῖ πρός ἡμᾶς τήν ἑαυτῆς ἀειπαρθενίαν, καί ἑπομένως πᾶσα ἑτέρα μαρτυρία περιτεύει.

Ὀφείλωμεν δέ ἀκραδάντος πιστεύειν πᾶσι τοῖς δόγμασι τῆς ὀρθοδόξου ἐκκλησίας, καί κλίνειν γόνυ ἐν αὐτοῖς καί ὡς ταῦτα παρελάβομεν ὑπό τῆς ἐκκλησίας,οὕτω καί μετά πίστεως καί πεποιθήσεως ὀφείλομεν πιστεύειν εἰς αὐτά.

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΟΣ, ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΩΡΑΙΟΤΗΤΟΣ ΤΗΣ ΠΑΡΘΕΝΟΥ ΚΑΙ ΜΗΤΡΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΜΑΡΙΑΜ

Οἰ πρόγονοί μας ἔλεγον ἀνδρός χαρακτήρ ἐκ λόγου γνωρίζεται» ἡμεῖς δέ λέγομεν ὁτι ὀ χαρακτήρ παντός ἀνθρώπου ὄχι μόνον ἀπ΄τά λόγια γνωρίζεται ἀλλά καί ἐκ τῆς ὀράσεως, καί ἐκ τοῦ γέλωτος, καί ἐκ τοῦ βαδίσματος, καί ἐκ τῆς ἐνδυμασίας καί γενικά κάθε τι τό ἐξωτερικόν φανερώνη καί τόν ἐσωτερικόν ἄνθρωπον.

Ὁ ἅγιος καί πανάμωμος καί πανακτήρατος χαρακτήρ τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, ἐδηλοῦτο ἐφ΄ὅλου τοῦ σώματος αὐτῆς, διότι ὅποιος ἔβλεπε τήν ἁγίαν Θεοτόκον ἔβλεπε σ΄αὐτήν τόν σεμνόν, τόν τερπνόν, τον εὔχαρι, καί γενικά κάθε τι πού προξενοῦσε τόν θαυμασμόν καί τόν σεβασμόν πρός αὐτήν. Διότι καί οἱ λόγοι της ἦταν εὐχάριστοι, οἰκοδομιτικοί καί πλήρης συνέσεως. Ὁ γέλως εἰς τήν θεόπαιδα κόρην καί μητέρα ἦτο σπάνιος, ἤ μᾶλλον ἄγνωστος. Ἐπί τῶν σιτοχρόων αὐτῆς παρειῶν ὑπῆρχε τό ἀφελές, τό εὐθές, καί γενικά κάθε τι πού χαρακτίριζον τόν σεμνόν, καί σεβάσμιον αὐτῆς χαρακτήρα. Αἱ τρίχες τῆς κεφαλῆς αὐτῆς ἦσαν ξανθαί. Ἡ κεφαλή σεμνοπρεπῶς κεκαλωπισμένη. Οἱ ὀφθαλμοί θαυμασίως καί σεμνῶς κεχρωματισμένοι, αἱ κόραι τῶν ὀφθαλμῶν ἦσαν μελαναί, αἰ βλεφαρίδες φαιδραί καί σεμναί, αἱ ὁφρεῖς μελαναί καί τοξοειδεῖς, ἡ ρίς εὐθεῖα καί ὀμαλή, τά ἀμωμα αὐτῆς χείλη, ἐρυθρά καί ἀνθηρά, εἰς σημεῖον τοιοῦτον, ὥστε ἐδείκνυτο ἐπ΄αὐτῶν, ἡ κοσμιότης καί ἡ σεμνότης, ὄταν ἡ περικαλής καί σεμνή καί πάγκαλος αὕτη μήτηρ καί παρθένος ὡμίλη ἡ γλυκύτης ἡ ἐξερχομένη ἐκ τῶν χειλέων αύτῆς, ἔτερπε τούς ἀκούοντας καί εἰς θαυμασμόν ἐκίνει πάντας τούς ἀκροωμένους αὐτήν. Τό στρογγύλον καί ὠοειδές αὐτῆς πρόσωπον ἐδείκνυε τήν ὄντως ἱεροπρεπῆ καί θείαν αὐτῆς ἀποστολήν. Αἱ θεοδόχοι αὐτῆς χεῖρες καί οἱ δάκτυλοι ἦσαν μακραί καί ἀμέμπτου καλονῆς, οὕς οὐδ΄αὐτοί οἱ φημιζόμενοι καλλιτέχναι ἠδύνατο εἰκονίσαι, καί γιά νά μήν μακρυγορῶμεν, λέγομεν.

Ἡ θεία αὕτη μήτηρ καί παρθένος, ὑπερεῖχε καί ἐξεῖχε τῶν σωματικῶν χαρισμάτων πασῶν τῶν πρό αὐτῆς παρθένων καί μητέρων γυναικῶν, διά τοῦτο δέν εὑρίσκομεν εἰκόνας σεμνότητος ἀφ΄ἑνός καί καλονῆς ἀφ΄ἑτέρου θυγατέρων ἤ μητέρων, ὅπως συγκρίνωμεν ταύτας πρός τήν θεομήτορα. Τοῦτο μόνον λέγομεν, ὅτι πᾶς ὁρῶν τό ἄμεμπτον τῆς καλονῆς, καί τό σεμνόν τοῦ ἐνδύματος τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου κατελαμβάνετο ὑπό σεβασμοῦ καί φόβου, καί μετά πεποιθήσεως ὠμολόγει, ὅτι ὄντως αὕτη εἶναι ἡ μήτηρ τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ. Διά τοῦτο καί ὁ τῶν Ἀθηνῶν ἐπίσκοπος Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης κατελθών εἰς Ἱεροσόλυμα ζώσης τῆς θεομήτορος, καί ἰδῶν αὐτήν, ἐθαύμασε καί εἶπε, καί χωρίς νά γνωρίζη τις τήν θεομήτορα, μόνον ἐκ τῆς σωματικής αὐτῆς θεωρίας βεβαιοῦται ὅτι ὄντως αὕτη εἶναι ἡ μήτηρ τοῦ Θεοῦ.

ΔΙΑΤΙ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΙΝΕΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΕΧΟΥΝ ΕΝΑ ΑΣΤΕΡΑ ΕΠΙ ΤΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ, ΕΝΑ ΕΠΙ ΤΟΥ ΔΕΞΙΟΥ ΩΜΟΥ ΚΑΙ ΕΝΑ ΕΠΙ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΡΟΥ;

Ἐν τῇ ὑπεραγίᾳ Θεοτόκῳ ἐποιήσατῳ μεγαλεῖα ὁ κατ΄ἀπόλυτον ἔνοιαν δυνατός Κύριος, καί δή μεγαλεῖα τοιαῦτα, ἅτινα οὐδ΄ὑπὴρξαν, οὐδέ ὑπάρξουσιν ἐν οὐδεμιᾶ γυναικί. Τά μεγαλεῖα καί χαρίσματα ταὺτα, τά ἐν τῇ ὑπεραγίᾳ θεοτόκῳ ποιηθέντα, εἶναι ἡ πρό τόκου, καί ἐν τόκῳ καί μετά τόκον παρθενίᾳ τῆς θεομήτορος. Ἡ τριάς αὕτη τῶν χαρισμάτων εἰκονίζεται ἐπι πολλῶν εἰκόνων τῆς θεομήτορος διά τῶν τριῶν ἀστέρων, ἤτοι τόν τοῦ μετόπου, τόν τοῦ Θεοῦ ὤμου καί τοῦ ἀριστεροῦ. Ἡ τριάς τῶν ἀστέρων αὕτη δηλοῖ ὅτι ἡ Θεοτόκος παρθένος ἦν πρό τοῦ τόκου, ἐν τόκῳ, καί μετά τόκον παρθένος.

Η ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΥΠΕΡΟΧΗ ΠΡΟΣ ΠΑΝΤΑ ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ

Ἡ θεοτόκος καί παρθένος Μαριάμ, ὑπέρκειται καί ὑπερέχει πάντων τῶν ποιημάτων ἤτοι τῶν ἀγίων καί τῶν ἀγγέλων, διότι οἱ μέν ἄγγελοι εἶναι πνεύματα ὑπηρετικά τῆς βουλῆς τοῦ Θεοῦ τεταγμένα πρός φρούρησιν καί φύλαξιν τῶν ἀνθρώπων καί τῶν ἐθνῶν, καί ἐν φόβῳ ταῦτα παρά τῷ Θεῷ παρίστανται. Οἱ δέ ἅγιοι ἐγένοντο τοιοῦτοι, ἐκ τοῦ ἀπολύτως ἁγίου θεόν λαβόντος τήν σχετικήν ἁγιότητα, διά τῆς εἰς αὐτόν πίστεως, καί τῆς τηρήσεως τῶν θείων αὐτῶν ἐντολῶν. Οἰ ἄγγελοι ἐγένοντο τρεπτοί ἐκ τοῦ ἀγαθοῦ εἰς τό κακόν, διά τοῦτο καί μερίς τις ἐξ αὐτῶν οἰκειοθελῶς ἀποστατήσασα ἐγένετο κακή. Οἱ δέ μείναντες πιστοί εἰς τό θεῖον θέλημα, διά τῆς Θεοτόκου καί διά τοῦ ὐπ΄αὐτῆς γεννηθέντος Υἱοῦ, τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἔλαβον τήν ἀτρεψίαν καί μένουσιν ἐν τῇ τάξει αὐτῶν σταθεροί καί εἰς τόν κακόν ἀμετάτρεπτοι. Διά τῆς Θεοτόκου καί διά τοῦ ἐξ αὐτῆς γεννηθέντος Κυρίου, ἐξεβλήθη ὁ Διάβολος, ἀπολέσας τήν ἀρχήν καί τήν ἐξουσίαν ἥν εἶχεν ἐπί πάντων ἀνθρώπων, διά τῆς θεοτόκου τό ἀνθρώπινον γένος ταπεινωθέν ὑπό τού Διαβόλου ὑψώθη, καί ὁ ἅδης ἡφανίσθη. Τοιαύτην καί τοσαύτην ὑπεροχήν κέκτηται ἡ θεοτόκος ἀπέναντι τῶν ἀγγέλων καί ἀγίων, οἵαν ὑπεροχήν κέκτηται ὁ ἤλιος ἀπέναντι τῆς σελήνης καί τῶν ἀστέρων, καί ὡς ἡ σελήνη καί οἱ ἀστέρες ἐκ τοῦ ἡλίου ἔχουσι τό φῶς καί τήν λαμπρότητα, οὕτω καί οἱ ἅγγελοι καί οἱ ἅγιοι, διά τῆς Θεοτόκου καί διά τοῦ ἐξ αὐτῆς γεννηθέντος Υἱοῦ ἀπολαμβάνουσι τῆς αἰωνίου χαρᾶς καί ἀγαλιάσεως καί ὡς ὑπερέχει ὁ ἀνθρωπος τῶν ἀλόγων ζώων, ἡ χαρά ἀπ΄τήν λύπη, ὁ Κύριος ἀπ΄τόν δοῦλον, ὁ μαθητής ἀπ΄τόν διδάσκαλον. Οὕτως ὐπερέχει καί ἡ μήτηρ τοῦ Θεοῦ κατά τε τήν τιμήν καί τήν ἀξίαν ἐκ πάντων τῶν ἁγίων καί τῶν ἀγγέλων, γιαυτό καί μετά παρησίας παρίσταται παρά τῷ θρόνῳ τῆς μεγαλωσύνης καί τῆς χάριτος τοῦ θεοῦ,τιμωμένη παρά πάντων τῶν ἁγίων καί τῶν ἀγγέλων.Ἡ θεοτόκος οὑ μόνον ὑπερέχει πάντων τῶν ποιημάτων, ἀλλά καί τά δευτερεῖα ἔχουσα τῆς ἁγίας τριάδος, διά τοῦτο καί ἡ τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησία ἐν ἁγίῳ πνεύματι ἀγωμένη, καλεῖ τήν πανάμωμον μητέρα καί παρθένον Μαριάμ, τιμιωτέραν τῶν Χερουβείμ καί ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ, μετά δέ τόν δοξολογικόν ὕμνον «Δόξα Πατρί, καί Υἱῷ καί ἁγίῳ πνεύματι» εἴτα ψάλλει καί νῦν καί ἁεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων Ἀμήν» δοξάζουσα καί τιμῶσα διά τοῦ ὕμνου τούτου, τήν πάντων καί πασῶν ὑπερκειμένην Μητέρα τοῦ Φωτός Μαριάμ.

Η ΥΠΑΠΑΝΤΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΥΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Ὑπαπαντή ἑρμηνεύεται συνάντησις. Τήν ὐπαπαντήν καί συνάντησιν ταύτην, ἡ τῶν ὁρθοδόξων ἐκκλησία ἑορτάζει τήν δευτέραν ἡμέραν τοῦ μηνός Φεβρουαρίου διότι κατ΄αὐτήν τήν ἡμέραν συμπληροῦνται τεσσσαράκοντα ἡμέραι, ἀπό τῆς γεννήσεως τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Αὐτήν τήν ἡμέραν γίνηκε ἡ συνάντησις τοῦ τεσσαρακονθημέρου βρέφους Ἰησοῦ, μετά τοῦ ἱερέως Συμεῶνος, διότι κατ΄αὐτήν τήν ἡμέραν ἔφερεν ἡ θεοτόκος τό παιδίον Ἰησοῦν εἰς τόν ἐν ἱεροσολύμοις ναόν ὅπως ποιήσωσι τά ὑπό τοῦ θείου νόμου ὁριζόμενα καί συνήντησεν αὐτοίς, «ἄνθρωπος ὦ ὄνομα Συμεών, καί ὁ ἄνθρωπος οὗτος δίκαιος καί εὐλαβής, προσδεχόμενος παράκλησιν τοῦ Ἰσραήλ, καί πνεῦμα Ἅγιον ἦν ἐπ΄αὐτόν καί ἦν αὐτῷ καί χρηματισμένου ὑπό τοῦ Πνεύματος τοῦ Ἁγίου μή ἰδεῖν θάνατον, πρίν ἤ ἴδη τόν Χριστόν Κυρίου. Καί ἦλθεν ἐν Πνεύματι εἰς τό ἱερόν. Καί ἐν τὦ εἰσαγαγεῖν τούς γονεῖς τό παιδίον Ἰησοῦν τοῦ ποιῆσαι αὐτοῖς κατά τά εἰθισμένα τοῦ νόμου περί αὐτοῦ, καί αὐτός έδέξατο αὐτό εἰς τάς ἀγκάλας αὐτοῦ, καί εὐλόγησε τόν Θεόν καί εἶπε: «Νῦν ἀπολύεις τόν δοῦλον σου, Δέσποτα κατά τό ρῆμα σου ἐν εἰρήνη ὅτι εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου τό Σωτήριόν σου, ὅ ἡτοίμασας κατά πρόσωπον πάντων τῶν λαῶν. Φῶς εἰς ἀποκάλυψιν ἐθνῶν καί δόξαν λαοῦ Ἰσραήλ». Ἡ Μαριάμ καίτοι οὐκ ἔσχεν ἐξ ἀνδρός τήν σύλληψιν, ἀλλ΄ἐκ τοῦ Θεοῦ. Ἐν τούτοις ὑπακούσασα κατά πάντα εἰς τά τοῦ θείου νόμου προστάγματα, λαβοῦσα τόν Υἱόν αὐτῆς τήν τεσσαρακοστήν ἡμέραν ἁπό τῆς γεννήσεως αὐτοῦ ἔφερεν αὐτόν κατά τήν θείαν διάταξιν ἐν τῷ προσφέρουσα καί τά διά τήν θυσίαν δῶρα, ἅτινα ἧσαν ἤ τριγόνες ἤ περιστεραί.

Η ΠΡΟΣΚΥΝΗΣΙΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΥΠΟ ΤΩΝ ΜΑΓΩΝ

Μάγοι παρά τοῖς Μήδοις καί Πέρσαις ἐκαλοῦντο οἱ ἄνδρες οἱ ἀσχολούμενοι, εἰς ἠθικάς, φυσικάς, καί ἀστρολογικάς ἐπιστήμας. Τρεῖς δέ ἐξ αὐτῶν, ὧν τά ὀνόματα ἀναφέρονται κατωτέρω καταγόμενοι ἐκ Περσίας, ἔχοντες ὑπ΄ὄψιν τήν προφητείαν τοῦ Πέρσου μάντεως Βαλαάμ ἀκμάσαντος τόν δέκατον πέμπτον αἰῶνα πρό Χριστοῦ, τήν λέγουσαν, « τελεῖ ἄστρον ἐξ Ἰακώβ, καί ἀναστήσεται ἄνθρωπος ἐξ Ἰσραήλ, καί θραύσει τοίς ἀρχηγεῖς Μωάβ καί προνομεύσει πάντας τούς υἱούς Σήθ» (Ἀριθ. Ωδ.17) ἰδοντες τόν προφητευθέντα ἀστέρα ἐβεβαιώθησαν περί τῆς γεννήσεως τοῦ Σωτῆρως Χριστοῦ, διότι ὁ ἀστήρ οὐκ ἦν ἐν τῇ τάξει τῶν λοιπῶν ἀστέρων, καθότι ἦν πρόσγειος καί ἀφ΄ἐτέρου οὐκ ἐκινεῖτο ἀπ΄ἀνατολῶν πρός δυσμάς καθώς οἱ λοιποί ἀστέρες, ἀλλ΄ἀπ΄ἄρκτου πρός μεσημβρίαν, ἤτοι διευθύνετο ἀπό τῆς Περσίας εἰς Ἱεροσόλυμα, διότι ἡ μέν Περσία κεῖται πρός Βορρᾶν ἡ δέ Ἱερουσαλήμ πρός νότον καί ὥς ἐκ τούτου ἐβεβαιώθησαν περί τῆς γεννήσεως τοῦ προφητευθέντος μεγάλου Βασιλέως. Οἱ μάγοι ἀκολουθήσαντες τόν ἀναφανέντα ἀστέρα, ἤλθον μετά δύο σχεδόν ἔτη εἰς Ἱεροσόλυμα. Τήν ἄφιξιν τῶν Μάγων ἐν Ἱεροσολύμοις καί τόν σκοπόν αὐτῶν μαθών ὁ Ἠρώδης ὡς λέγει ὁ θεῖος εὐαγγελιστής, ἐθανάτωσε πάντα τά νήπια τά ἐν Βηθλεέμ, καί ἐν πᾶσι τοῖς ὁρίοις αὐτῆς ἀπό διετοῦς καί κατωτέρῳ κατά τόν χρόνον ὅν ἠκρίβωσε παρά τῶν Μάγων (Ματθ.Β΄16) ἅτινα κατά τήν ἑκκλησιαστικήν παράδωσιν ἀνήρχοντο εἰς δέκα καί τέσσαρας χιλιάδας. Ἡ μνήμη τῶν θανατοθέντων νηπίων ἑορτάζεται ὑπό τῆς ὁρθοδόξου ἐκκλησίας τήν εἰκοστήν ἐννάτην τοῦ μηνός Δεκεμβρίου.

Οἱ εἰς προσκύνησιν τοῦ Κυρίου ἡμῶν ἐκ τῆς Περσίας ἐλθόντες Μάγοι ἦσαν τρεῖς ὁνομαζόμενοι Γάσπαρος, Μελχίωρ, Βαλθάσαρ, οἵτινες ἐλθόντες εἰς Βηθλεέμ εὗρον ἐν τῷ οἴκω τήν παρθένον Μαριάμ μετά τοῦ παιδίου Ἰησοῦ. «Καί ἐλθόντες εἰς τήν οἰκίαν εὗρον τό παιδίον μετά Μαρίας τῆς Μητρός αὐτοῦ, καί πεσόντες προσεκύνησαν αὐτῷ καί ἀνοίξαντες τούς θησαυρούς αὐτῶν, προσήνεγκαν αὐτῷ δῶρα, χρυσόν καί λίβανον καί σμύρναν. Καί χρηματισθέντες κατ΄ὄναρ μή ἀνακάμψαι πρός Ἠρώδην, δι΄ἄλλης ὁδοῦ ἀνεχώρησαν εἰς τήν χώραν αὐτῶν». (Ματθ.Β΄11). Τά ὑπό τῶν τριῶν μάγων εἰς τόν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν προσφερθέντα δώρα, δηλ. ὁ χρυσός, ὁ λίβανος καί ἡ σμύρνα, ἦσαν σύμβολα, ὁ μέν χρυσός τῆς Βασιλείας τοῦ Κυρίου, ὁ δέ λίβανος τῆς θεότητος αὐτοῦ, διότι διά τοῦ λιβάνου θυμιῶμεν τόν Θεόν, ἡ δέ σμύρνα ἐδήλου ὅτι ὁ Κύριος ἡμῶν ὠς ἄνθρωπος ἔμελεν ἀποθανεῖν ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου σωτηρίας.

Η ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΜΕΤΑ ΤΟΥ ΙΩΣΗΦ ΚΑΙ ΤΟΥ ΥΙΟΥ ΑΥΤΗΣ ΙΗΣΟΥ ΑΝΑΧΩΡΟΥΣΙΝ ΕΚ ΒΗΘΛΕΕΜ ΕΙΣ ΑΙΓΥΠΤΟΝ

Οἰ Μάγοι προσκυνήσαντες τόν τεχθέντα Κύριον καί Βασιλέα τοῦ σύμπαντος Κόσμου Χριστόν, καί τά πρέποντα δῶρα αὐτῷ προσφέραντες, «χρηματισθέντες κατ΄ὄναρ, μή ἀνακάμψαι πρός Ἠρώδην, δι΄ἄλλης ὀδοῦ ἀνεχώρησαν εἰς τήν χώραν αὐτῶν». (Ματθ.Β΄12). Ἰδών δέ ὁ Ἠρώδης ὅτι ἐνεπέχθη ὑπό τῶν Μάγων ἐθυμώθη λίαν, καί διενοήθη νά φονεύση πάντας τούς παίδας τῆς Βηθλεέμ καί πάντων τῶν ὁρίων αὐτῆς, ἀπό διετοῦς καί κάτω, κατά τόν χρόνον ὅν ἡκρίβωσε παρά τῶν Μάγων.

Ἀλλά πρό τῆς διανοήσεως τοῦ Ἠρώδου περί τοῦ φόνου τῶν νηπίων, ὁ παγγνώστης Θεός προγιγνώσκων τοῦτο, πέμψας ἄγγελον εἴπεν εἰς τόν Ἰωσήφ, «Ἐγερθείς παρέλαβε τό παιδίον καί τήν μητέρα αὐτοῦ καί φεῦγε εἰς Αἴγυπτον, καί ἴσθε ἐκεῖ ἕως ἄν εἴπω σοι. Μέλει γαρ Ἠρώδης ζητεῖν τό παιδίον, του ἀπωλέσαι αὐτό, ὁ δέ ἐγερθείς παρέλαβε τό παιδίον καί τήν μητέρα αὐτοῦ νυκτός, καί ἀνεχώρησεν εἰς Αἴγυπτον. Καί ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς τοῦ Ἠρώδου, ἵνα πληρωθῆ τό ρηθέν ὔπό τοῦ Κυρίου διά τοῦ προφήτου λέγοντος, ἐξ αἰγύπτου ἐκάλεσα τόν υἱόν μου» (Ματθ.Β΄13).

Η ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΜΕΤΑ ΤΟΥ ΙΩΣΗΦ ΚΑΙ ΤΟΥ ΥΙΟΥ ΑΥΤΗΣ ΙΗΣΟΥ ΕΠΙΣΤΡΕΦΟΥΣΙΝ ΕΞ ΑΙΓΥΠΤΟΥ ΕΙΣ ΓΗΝ, ΙΣΡΑΗΛ

Ὁ εὐσεβής καί δίκαιος Ἰωσήφ ὁ τῆς παρθένου Μαριάμ μνηστήρ ἐλθών θεία διαταγή ἐν Αἰγύπτῳ μετά τῆς Μαριάμ ὅπως ἀποφύγη ὁ υἰός αὐτῆς Ἰησοῦς το παιδοκτόνον ξίφος τοῦ Ἠρώδου, ὡς διηγεῖται ὁ Ἱππόλυτος ὁ Θηβαῖος, παρώκησεν ἐν Ἠλιουπόλει τῆς Αἰγύπτου, τῇ κατά Μέμφιν, διαμείνας ἐκεῖ, ἔτη τρία καί ἡμέρας εἴκοσιν.

Μετά τόν θάνατον τοῦ Ἠρώδου ἄγγελος Κυρίου διέταξε τόν Ἰωσήφ νά λάβη τό παιδίον καί τήν μητέρα αὐτοῦ καί νά ἀπέλθη εἰς γῆν Ἰσραήλ εἰπών αὐτῷ «τεθνήκασι γάρ οἱ ζητοῦντες τήν ψυχήν τοῦ παιδίου» ὁ δέ Ἰωσήφ ἐγερθείς παρέλαβε τό παιδίον καί τήν Μητέρα αὐτοῦ καί ἦλθεν εἰς γῆν Ἰσραήλ. Ἀκούσας δέ ὅτι Ἀρχέλαος Βασιλεύει ἐπί τῆς Ἱουδαίας ἀντί Ἠρώδου τοῦ πατρός αὐτοῦ, ἐφοβήθη ἐκεῖ ἀπελθεῖν. Χρηματισθείς δέ κατ΄ὄναρ ἀνεχώρησεν εἰς τά μέρη τῆς Γαλιλαίας. Καί ἐλθών κατώκησεν εἰς πόλιν λεγομένην Ναζαρέτ, ὅπως πληρωθῆ τό ρηθέν διά τῶν προφητῶν ὅτι Ναζωραῖος κληθείσεται» (Ματθ.Β΄23).

Η ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΜΕΤΑ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΠΟΡΕΥΕΤΑΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΝ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΟΙΣ ΕΟΡΤΗΝ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ

Πάσχα ἑρμηνεύεται ὑπερβασις, καθότι ὑπερέβη τοῖς τῶν ἐβραίων οἴκους, ὁ τά πρωτότοκα παίων ὀλεθρευτής, (Χρυσόστομος λογ. Α. ἕως το Πάσχα).

Τό Πάσχα ἐτελεῖτο ὑπό τῶν Ἰουδαίων εἰς ἀνάμνησιν τῆς ἀπελευθερώσεως αὐτῶν ἀπό τῆς τελευταίας πληγῆς ἥν ἐξαπέστειλεν ὁ Θεός κατά τοῦ Φαραώ πατάξαντος πᾶν πρωτότοκον τῶν Αἰγυπτίων ἠνάγκασε τόν Φαραώ ἐπιτρέψαι τοίς Ἰσραηλίταις ἐξελθεῖν εἰς τήν ἔρημον (ἔξοδ.Ι.Β.12). Ἡ ἑορτή τοῦ Πάσχα ἄρχιζεν ἀπό τό ἑσπέρας τῆς ι.δ. ἡμέρας τοῦ πρώτου μηνός τοῦ καλουμένου νισάν ὅστις ἀντιστοιχεῖ ὡς ἔγγιστα πρός τόν ἡμέτερον Μάρτιον καί διήρκει ἑπτά ἡμέρας. Εἰς τήν ἑορτήν τοῦ Πάσχα τελουμένην ἐν Ἱερουσαλύμοις ἐπορεύοντο κατ΄ἔτος ὁ Ἰωσήφ καί ἡ Μαριάμ ὅτε ἡ Μαριάμ διῆγε τό είκοστόν ἔννατον ἔτος, πρός τό τριακοστόν τῆς ἡλικίας αὐτῆς ἀναχωρήσαντες ἐκ Ναζαρέτ μετά τοῦ δωδεκαετοῦς αὐτῆς υἱοῦ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καί μνηστῆρος αὐτῆς Ἰωσήφ, ἦλθον εἰς Ἱεροσόλυμα ὅπως ἐορτάσωσι τό Πάσχα. Μετά τό τέλος δέ τῆς ἑορτῆς ἀναχωρήσαντες μετά τῶν συγγενῶν καί γνωστῶν ἐπανήρχοντο εἰς τόν οἶκον αὐτῶν. Ἀλλ΄ὁ Ἰησοῦς διαλαθών τήν προσοχήν τῶν γονέων καί τῆς συνοδείας αὐτοῦ ἔμεινεν εἰς Ἱεροσόλυμα, καί εἰσελθών εἰς τό ἱερόν διελέγετο μετά τῶν διδασκάλων τοῦ ἱεροῦ. Ἡ μήτηρ τοῦ Ἰησοῦ μετά τῆς συνοδίας αὐτῆς ὁδηπορήσαντες μιᾶς ἡμέρας ὁδόν, ἀνεζήτησαν τόν Ἰησοῦν ἐν τῇ συνοδία, μεταξύ τῶν συγγενῶν, καί μή εὑρόντες αὐτόν ἐπέστρεψαν εἰς Ἱεροσόλυμα καί μετά τρεῖς ἡμέρες εὗρον τόν Ἰησοῦν καθεζόμενον ἐν τῷ ἱερῷ ἐν μέσῳ τῶν διδασκάλων ἀκούοντα καί ἐπερωτῶντα αὐτούς. Οἱ διδάσκαλοι τοῦ Ἰσραήλ ἀκούοντες τῶν σοφῶν καί συνετῶν τοῦ Κυρίου ἀποκρίσεων, «ἐξίσταντο ἐπί τῇ συναίσει καί ταῖς ἀποκρίσεσι τοῦ Κυρίου» (Λουκ.Β΄). Ἀφοῦ εὗρον τόν Ἰησοῦν, ἡ μήτηρ εἶπε πρός αὐτόν, «Τέκνον τί ἐποίησας ἡμῖν οὕτος», ἤτοι διατί μᾶς ἔβαλες εἰς τόσην ἀνησυχίαν; Ὁ δέ Ἰησοῦς ἀποκριθείς εἶπεν αὐτοῖς: «τί ὁτι ἐζητεῖτε με; Οὐκ εἴδητε ὅτι ἐν τοῖς τοῦ Πατρός μου δεῖ εἶναι με; Καί αὐτοί οὐ συνῆκαν τό ρῆμα, ὅ ἐλάλησεν αὐτοῖς» (Λουκ.Β΄50).

Ἡ τριήμερος αὕτη τοῦ Ἰησοῦ ἀφάνεια, καί ἡ τριήμερος λύπη τῆς μητρός καί συγγενῶν αὐτοῦ, εἰκόνιζε τήν τριήμερον αὐτοῦ ἐκ τοῦ κόσμου ἀφάνειαν ἥν ὑπέστη ἀποθανείν καί ταφείς) ἡ δέ εὕρεσις αὐτοῦ, καί ἡ ἐκ τῆς εὑρέσεως προελθοῦσα χαρά, προδιετύπου τήν ἐκ τοῦ τάφου τριήμερον ἐξανάστασιν.

Η ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΗ ΤΑ ΟΙΚΙΑΚΑ ΕΡΓΑ

Ἐν τῇ θεοτόκῳ καί παρθένῳ μητρί, ὁ Κύριος ἐποιήσατο θαυμαστά μεγαλεῖα. Περιβαλομένη δέ ἡ θεομήτωρ ὑπό τῶν θαυμαστῶν καί θείων μεγαλείων οὐκ ἑμεγαλαύχει, οὐδέ ἐκομποριμόνει διά τά ἐν αὐτῇ ὑπό τῆς τρισυποστάτου θεότητος ποιηθέντα μεγαλεῖα, διά τοῦτο καί οὐκ ἐθεώρει ἐξευτελιστικόν τό ἐργάζεσθαι. Ἀλλά τουναντίον ἔζη ἐν ταπεινοφροσύνη, καί μετ΄ἐπιμελείας καί δεξιότητος ἐποίει πάντα τά οἰκιακά ἔργα.

Ἐκ παραδόσεως γνωρίζομεν ὅτι ἡ Θεοτόκος πάντα τά ἑαυτῆς ἐνδύματα, ὡς καί αὐτό τοῦ υἱοῦ καί θεοῦ αὐτῆς, ἦσαν ἔργα αὐτῶν τῶν χειρῶν τῆς Θεοτόκου. Καί αὐτός ὁ ἄραφος χιτών, ὅν ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός ἐφόρει κατά τήν ὥραν τῆς σταυρώσεως αὐτοῦ, καί δι΄ὅν οἱ στρατιῶται ἔβαλον κλῆρο εἴς τινα ἤθελε λάχη, ἵνα μή σχίσωσιν αὐτόν, ἦτο ἐργον τῶν χειρῶν τῆς Θεοτόκου. Ἡ Θεοτόκος εἶναι ἀξία πάσης τιμῆς, διότι ὡς γινώσκομεν πολλαί γυναῖκες ὅταν λάβωσιν ἀξίωμα τι ἀμέσως ἐγκαταλείπωσι τό ἐργάζεσθαι τά οἰκογενειακά ἔργα, ὡς θεωροῦσαι ταῦτα μικροπρεπῆ διά τό ἀξίωμα αὐτῶν, ἀλλ΄ἡ ἀληθής καί κατ΄ἀπόλυτον ἔνοιαν Βασιλομήτωρ Μαριάμ ἔχουσα τελείαν γνῶσιν τῶν καθηκόντων τοῦ ἀνθρώπου, εἰργάζετο πάντα τά ἔργα αὐτῆς μετά μεγίστης ἐπιμελείας, ἔχουσα ὑπ΄ὄψιν ὅτι οὐδεμία ἐργασία παρέχει αἰσχύνσιν τῷ ἐργαζομένῳ ἀφοῦ καί αὐτός ὁ Θεός οὐ παύεται ἐργαζόμενος πρός συντήρησιν τοῦ κόσμου, καί τήν ἐπί τά κρίτῳ πρόοδον τῶν ἀνθρώπων, ὡς τοῦτο ἐκδηλοῖ ἡμῖν, αὐτός ὁ Κύριος ἡμῶν λέγων: «πατήρ μου ἕως ἄρτι ἐργάζεται καγώ ἐργάζομαι.

Η ΣΤΑΥΡΩΣΙΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΤΟ ΠΕΝΘΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός ἄνθρωπος γενόμενος διῆλθε τόν βίον του διδάσκων καί εὐεργετών πάντας τούς καταδυναστευμομένους ὑπό τοῦ Διαβόλου δεικνύων εἰς πάντας τό παράδειγμά του, τῆς εὐθύτητος, τῆς δικαιοσύνης καί ἐν γένει πᾶν τό συνάδον ἐπί τῆς θείας καί Σωτηριώδους αὐτοῦ ἀποστολῆς. Διά τοῦτο καί ὁ Πιλᾶτος καίτι ἐπιθύμει νά καταδικάση τόν Ἰησοῦν εἰς θάνατον, ἐν τούτοις οὔχ εὕρισκεν ὡς ἔλεγεν ἐν αὐτῷ οὐδεμίαν αἰτίαν, διότι ὁ Χριστός «ἁμαρτίαν οὐκ ἐποίησεν, οὐδέ εὑρέθη δόλος ἐν τῷ στόματι αὐτοῦ». Προδοθείς δέ διά δολίου φιλήματος ὑπό τοῦ ἀχαρίστου αὐτοῦ μαθητοῦ, Ἰούδα τοῦ Ἰσκαριώτου. Ἔπαθε παρά τῶν Ἰουδαίων πολλά παθήματα, ἐνεδύθη χλαμύδα κοκκίνην, ἐστεφανώθη διά στεφάνου ἐξ ἀκανθῶν, ἐπότισαν αὐτόν ὄξος μέ χολή καί τέλος θέσαντες τόν Σαυρόν ἐπί τῶν ὤμων αὐτοῦ, ἀπήγαγον εἰς τό Σταυρώσαι αὐτόν, ἀλλά καί ἐνῶ εὑρίσκετο κρεμάμενος ἐπί τοῦ Σταυροῦ, διά νά αὐξήσουν τήν θλῖψιν αὐτοῦ περιέπαιζον αὐτόν λέγοντες. «Ὁ καταλύων τόν ναόν καί ἐν τρισίν ἡμέρες οἱκοδομῶν σῶσον σεαυτόν, εἰ υἰός εἰ τοῦ Θεοῦ κατάβυθι ἀπό τοῦ σταυροῦ ἵνα ἴδωμεν καί πιστεύσωμέν σοι, ἄλλους ἔσωσεν ἑαυτόν οὐ δύναται σῶσαι. (Ματθ. κ.ζ.40).

Ὅταν ἡ αὐτόν τεκοῦσα καί μήτηρ καί Παρθένος Μαριάμ, εἶδε τόν υἱόν καί θεόν αὐτῆς καθημαγμένον καί ἐν σταυρῶ ἀναρτώμενον, στενάζουσα ὀδυνηρῶς, ἀνέκραζεν ἐκ βάθους ψυχῆς γοερῶς. Ὥ Παράδοξον θέαμα! Ὁ κτίστης τῶν ἀπάντων σταυρῷ παραδίδετε. Οἴμοι θεῖον τέκνον; Ὥ φρικῶδες μυστήριον! Ἐξέστη ὁ οὐρανός ἐπί τούτω, καί ὁ ἤλιος τάς ἀκτῖνας ἀπέκρυψε. Τά ὄρη ἐτρόμαξαν, τά καταχθόνια φόβω ἐσείσθησαν καί ὁ φθόνος τῶν Ἰουδαίων οὐκ ἐσβέσθη. Ἅκουε ἅπας ὁ δῆμος τῶν Ἀγγέλων ὅτι ὁ Βασιλεύς τῆς δόξης λιποθυμεῖ κρεμάμενος ἐπί σταυροῦ. Υἱέ μου πού τό κάλος ἔδυ τῆς μορφῆς σου; Πῶς μή θρηνήςῳ καί τό Στῆθος μου τύψω, βλέπουσα σέ ἐσταυρωμένον καί γυμνόν; Πῶς μή πενθήσω ἐπί τῷ Σῷ πάθει; Ξένη καί ἄπολις εἰμί, ἀπάτωρ, ἀμήτωρ καί ἄτεκνος. Σέ φίλτατε Υἱέ μου εἶχον καί Δεσπότην καί κηδεμόνα. Σύ ἡ ζωή μου, Σύ τό φῶς μου, Σύ ἡ χαρά, ἡ ἐλπίς, ἡ καταφυγή. Σύ τά πάντα. Ρομφαία διῆλθε μου τήν ψυχήν ἥν μοι προεῖπεν ὁ Συμεών.

Δόσμοι Λόγε λόγον; Καί ὁ Υἱός καί Θεός αὐτῆς ἀπαντᾶ πραεῖᾳ τῇ φωνῇ τῇ πεφιλιμένη αὐτοῦ μητρί λέγων, γύναι ἱδοῦ ὁ υἱός σου» δεικνύων διά νεύματος τόν πλησίον ἰστάμενον, ἡγαπημένον αὐτοῦ μαθητήν Ἰωάννην, καί ἀπ΄ἐκείνης τῆς ὥρας ἔλαβεν ὁ παρθένος μαθητής τήν ἀειπάρθενον τοῦ Κυρίου μητέραν εἰς τόν οἶκον αὐτοῦ.

Η ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΠΑΡΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗ ΥΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΝ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ

Ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης εἶναι ἕνας ἀπ΄τούς πρώτους μαθητάς τοῦ Κυρίου, αὐτός συνέγραψε τό κατά Ἰωάννην τέταρτον εὐαγγέλιον, τρεῖς καθολικάς ἐπιστολάς, καί τήν ἀποκάλυψιν. Στό δέκατον ἔννατον κεφάλαιον τοῦ εὐαγγελίου του διηγεῖται ὅτι ὁ Κύριος ἡμῶν παρέδωκεν ἀπό τοῦ σταυροῦ εἰς τόν ἠγαπημένον τοῦτον μαθητήν καί ἀπόστολον τήν μητέρα αὐτοῦ εἰπών τῷ μαθητῇ: «Ἰδού ἡ μήτηρ σου, τῇ δέ μητρί αὐτοῦ, Γύναι ἰδού ὁ υἱός σου, καί ἀπ΄ἐκείνης τῆς ὥρας ἔλαβεν αὐτήν ὁ μαθητής εἰς τά ἴδια». Ὁ Ἰωάννης ὅταν ἔλαβε ὑπό τήν προστασίαν του τήν μητέρα τοῦ Κυρίου, τήν ἐφρόντιζε σάν πραγματικό παιδί της. Ἡ ὑπεραγία Θεοτόκος ἔμεινε κοντᾶ στόν Εὐαγγελιστήν Ἰωάννην δέκα χρόνια, δηλαδή μέχρι τῆς κοιμήσεως αὐτῆς.

ΑΙ ΤΗΣ ΘΕΟΜΗΤΟΡΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΘΕΟΝ ΝΗΣΤΕΙΑΙ ΓΟΝΥΚΛΙΣΙΑΙ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΥΧΑΙ

Ἡ πρός τόν Θεόν πίστις, ἐλπίς καί ἀγάπη, τῆς θεομήτορος Μαριάμ ὑπερέβαινε πάσας τάς πίστεις, πάντων τῶν εἰς Θεόν πιστευόντων. Προγνωρίζουσα δέ ἡ τρισυπόστατος θεότης, τήν πρός τόν θεόν κλῆσιν καί ἐπιθυμίαν τῆς Μαριάμ, δι΄αὐτό καί ἐδιάλεξε αύτήν νά γίνη μητέρα τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Ἡ θεομήτωρ λόγω τῆς μεγάλης προς τόν θεόν ἀφοσιώσεως δέν ἔπαυε διαρκῶς νά προσεύχεται στήν τρισυπόστατον θεότητα κλίνοντας τά γόνατα, Τάς ὑπό τῆς θεομήτορος πρός τόν θεόν γενομένας νηστείας, γονυκλησίας, καί προσευχάς, γνωρίζει σέ μᾶς ὁ ἅγιος Ἀνδρέας ἐπίσκοπος Κρήτης. Λέγων «Οὐκ ἀπό σκοποῦ ἐμνήσθην Σιών, ἐν ταύτη γάρ τό μέγα τοῦτο μυστήριον τῆς θεοτόκου μεμυσταγώγηται ἐν ταύτη τάς κλίσεις τῶν ἱερῶν γονάτων τοῦ Παναγίου σώματος, αἱ πρός τοὐδαφος κατεστρωμέναι πλάκες διολύγιον ἀνακράζουσιν» (Ἑρμ. Θ΄. ὡδῆς κοιμήσεως).

Ἀλλ΄ἐάν ἡ κεχαριτωμένη καί εὐλογημένη ἐν γυναιξί μητέρα τοῦ θεοῦ καί παρθένος Μαριάμ, ἡ πάσας τάς χάριτας τοῦ παναγίου Πνεύματος ἐν αὐτῇ ἔχουσα, γι΄αὐτό καί κεχαριτωμένη λέγεται δέν ἔπαυε μετά πίστεως νά προσεύχεται πρός τόν θεόν καί νά κλίνη τά γόνατα, καί αὐτό τό μαρτυροῦν ὅπως λέη καί ὁ ἅγιος οἱ πλάκες οἱ μαρμάρινες τοῦ ναοῦ πού ἔκαναν σημάδια, ἅς σκεφθοῦμαι τώρα ἐμεῖς πῶς πρέπει νά προσευχόμεθα κλίνοντας τά γόνατα νύκτα καί μέρα νά παρακαλοῦμαι τόν θεόν νά γείνῃ ἴλεος ἐπί ταίς ἁμαρτίαις ἡμῶν.

ΑΙ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΘΕΟΝ ΔΕΗΣΕΙΣ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ

Ὁ Μαθητής τοῦ Κυρίου καί ἀπόστολος Ἰάκωβος, στό Πέμπτον κεφάλαιον τῆς ἐπιστολῆς του λέγει «πολύ ἰσχύει δέησις δικαίου ἐνεργουμένη». Ἀλλ΄ἐάν ἡ ὑπό δικαίου ἀνδρός γενομένη δέησις πολύ ἰσχύει παρά τῷ Θεῷ· ἀναλογισθῶμεν πόσον ἰσχύει, καί πόσον δεκτή γίνεται, ἡ ὑπό τῆς Παναμώμου, καί ὑπεραγίας τοῦ Κυρίου Μητρός καί παρθένου Μαριάμ, πρός τόν Υἱόν καί Θεόν αὐτῆς γεννομένη παράκλησις. Τῆς ὑπό τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου παρακλήσεις «ἐκκλησία ψάλει εἰς ἐπίκοον πάντων ἐν τῇ πανσέπτῳ ἑορτῇ τῆς Κοιμήσεως της, «Ὅπως ὑψώσασα τάς χεῖρας, ἐκδημοῦσα ἡ Πανάμωμος, χεῖρας τάς τόν Θεόν ἡγκαλισμένας σωματικῶς, ἐν παρησίᾳ ὡς Μήτηρ ἔφησε πρός τόν τεχθέντα. Οὕς μοι ἐκτήσω, εἰς αἱῶνας φύλατε Βοῶντας Σοι. Τόν Δημιουργόν μόνον ὑμνοῦμεν οἱ λελυτρωμένοι καί ὑπερηψοῦμεν εἰς πάντας τούς αἱώνας (Ὠδή Η΄).

Η ΠΡΟ ΤΗΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ, ΥΠΟ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΑΘΥΕΡΩΘΕΙΣΑ ΝΗΣΤΕΙΑ

Ἡ ὑπεραγία τοῦ Κυρίου μήτηρ καί παρθένος Μαριάμ, μαθοῦσα παρά τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριήλ περί τῆς εἰς οὐρανούς αὐτῆς μεταστάσεως πεμφθέντος αὐτῇ παρά τοῦ Υἱοῦ καί Θεοῦ αὐτῆς, ἤρξατο νηστεύουσα καί προσευχομένη, μέχρι τῆς εἰς οὐρανούς αὐτῆς μεταστάσεως ὑπέρ τῆς σωτηρίας αὐτῆς, ἀλλ΄ἐάν ἡ μήτηρ αὐτοῦ τοῦ Θεοῦ, ἡ ἀγγελικῶς ζῶσα, «Καθαρά, καί Ἁγία καί Ἄμωμος καί Πανάμωμος, ἐνήστευσε καί προσηύξατο ὑπέρ τῆς ἑαυτῆς σωτηρίας, ἀναλωγισθῶμεν οἵαν ὑποχρέωσιν καί καθῆκον ἔχομεν ἡμεῖς οἱ πλήρεις ἁμαρτιῶν, νηστεύειν καί προσεύχεσθαι, πρό τῆς εἰς οὐρανούς τῆς Θεομήτορος μεταστάσεως καί ἐπικαλεῖσθαι αὐτήν ὅπως πρεσβεύῃ παρά τῷ Υἱῷ καί Θεῷ αὐτῆς ὑπέρ τῆς σωτηρίας ἡμῶν. Οἱ τήν πρό τῆς κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου νηστείαν, μετ΄εὐχαριστήσεως καί πεποιθήσεως νηστεύοντες, ἥτις καί νενομοθέτηται πρός τιμήν τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου, οὗτοι πολλῶν σωματικῶν καί ψυχικῶν ἀγαθῶν τῇ μεσιτείᾳ τῆς θεομήτορος γίνονται μέτοχοι.

ΤΑ ΠΡΟ ΤΗΣ ΕΙΣ ΟΥΡΑΝΟΥΣ ΜΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΣΥΜΒΑΝΤΑ

Ἡ θεοτόκος καί παρθένος Μαρία μετά τήν ἀνάληψιν τοῦ Υἱοῦ καί Θεοῦ αὐτῆς διαμένουσα ἐν Γεθσημανῇ, καί τό πεντηκοστόν ἕνατον ἔτος τῆς ἡλικίας αὐτῆς ἄγουσα, ἐγνωστοποιήθη αὐτῇ ὑπό τοῦ Υἱοῦ καί Θεοῦ αὐτῆς διά τοῦ Ἀρχαγγέλου Γαβριήλ, ὅτι μετά τρεῖς ἡμέρας ἐλεύσεται ὁ Υἱός καί Θεός αὐτῆς ἴνα παραλάβη τήν ἁγίαν αὐτῆς ψυχήν ὅπως ἡ θεομήτωρ διαμένη εἰς αἰῶνας τούς ἅπαντας μετά τοῦ ἀγαπητοῦ αὐτῆς Υἱοῦ καί θεοῦ. Ἀναχωρήσαντος τοῦ θείου ἀγγέλου, ἡ θεοτόκος ἐπορεύθη εἰς τό ὄρος τῶν ἐλαιῶν, ἔνθα ἀνελήφθη ὁ Υἱός και θεός αὐτῆς, εἰς οὗ τήν ἀνάληψιν καί αὐτή ἦν παροῦσα.

Ἀναβαίνουσα δέ ἡ θεομήτωρ ἐν τῷ ὅρει συνέβη τό ἑξῆς θαῦμα. Πάντα τά δένδρα τοῦ ὅρους ἐκείνου ὠς ἄν ἦσαν ἔμψυχα, ἔκλινον καί προσεκήνουν τήν θεομήτορα. Ἡ θεοτόκος προσευχηθεῖσα ἐπέστρεψεν εἰς τόν οἶκον αὐτῆς, ἔνθα ἕτερον θαὺμα ἐπικολούθησεν, ἤτοι ἐσείσθη ἰσχυρῶς ἡ οἱκία αὐτῇς χωρίς νά ὑποστῇ βλάβην τινά, εἶτα ἡ θεομήτωρ καλέσασα τήν παιδίσκην τῆς οἰκίας εἶπεν αὐτῆ. «πορεύθητῃ κάλεσον τούς συγγενεῖς μου, καί πάντας τούς γνωστούς», ἐλθόντων δ΄ἐκείνων εἶπεν αὐτοῖς τά ὑπό τοῦ ἀγγέλου εἰς αὐτήν λεχθέντα.

Πάντες ἤκουσαν μετά μεγάλης λύπης τούς λόγους τούτους τῆς θεοτόκου. Εἶτα ἡ θεοτόκος καλέσασα δύο εὐσεβεῖς χῆρας γυναῖκας, ἔδωκεν αὐταῖς, ἀνά ἕν ἐκ τῶν φορεμάτων ὦν εἶχε καί ἐπειδή πάντες οἱ συγγενεῖς καί οἱ γνωστοί τῆς θεοτόκου ἔκλαιον διά τόν ἀποχωρισμόν αὐτῆς. Ἡ Παναγία καταπαύει τήν λύπην διαβεβαιοῦσα αὐτούς, ὅτι δέν θά παύση διαφυλάτουσα καί ἐνισχύουσα ἐκ τῶν ἐπηρειῶν τοῦ Διαβόλου πάντα ἐπικαλούμενον αὐτήν. Καί ἐνῶ ἔλεγε ταῦτα ἡ Πανάμωμος Δέσποινα, ἐκρούσθη ἡ θύρα ὑπό τοῦ ἀποστόλου Ἰωάννου.

Εἰσελθών δέ οὖτος ἐν τῇ οἱκία καί ἰδών τούς συγγενεῖς καί γνωστούς τῆς θεοτόκου κλαίοντας, ἠρώτησε μαθεῖν τήν αἰτίαν. Λαβών δέ γνώσιν τῆς ὑποθέσεως, ἐλυπήθη σφόδρα, ἀλλ΄οὐκ ἀπέδειξε τοῦτο, ὅπως μή λυπήση τήν θεομήτορα.

ΟΙ ΘΕΙΟΙ ΑΠΟΣΤΟΛΟΙ ΚΑΙ ΙΕΡΑΡΧΑΙ ΕΜΠΡΟΣΘΕΝ ΤΗΣ ΟΙΚΙΑΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Ἐνῷ ἐν τῷ οἴκῳ τῆς Θεοῦ Μητρός καί παρθένου Μαρίας διεθρυλλοῦντο ὑπό τῶν συγγενῶν καί γνωστῶν, τά περί τῆς εἰς οὐρανούς μεταστάσεως τῆς Θεοτόκου αἴφνης ἡκούσθη ἰσχυρός ἦχος βροντῆς καί πάραυτα ἐνεφανίσθησαν πολλαί νεφέλαι εὐωδιάζουσαι σφόδρα, αἵτινες ἐκόμισαν ἐκ τῶν περάτων τῆς οἰκουμένης τούς δέκα ἀποστόλους καί πολλούς ἱεράρχας, ἤτοι τόν Ἀρειοπαγίτην Διονύσιον, τόν ἅγιον Ἱερόθεον, καί πολλούς ἄλλους. Πάντες οὖτοι εἰσελθόντες ἐν τῇ οἰκίᾳ τῆς Θεομήτορος, ἔμαθον παρά τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου, περί τῆς μεταστάσεως τῆς Θεοτόκου. Τότε πάντες ἤρξαντο νά δακρύωσι καί κλαίωσι διά τόν ἀποχωρισμόν τῆς θεοτόκου. Τούτους ἰδών ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης λέγει κατ΄ἰδίαν εἰς αὐτούς: Ἡμεῖς δέν πρέπει νά ἐμφανισθῶμεν ἐνώπιον τῶν προσελθόντων δακρύοντες καί κλαίοντες, διότι πάντες οἱ παρευρεθέντες θά εἴπωσιν ὅτι φοβούμεθα τόν θάνατον, ὅπερ καί ἐγένετο. Εἴτα ὁ θεσπέσιος Παῦλος πεσών γονυκλινής παρά τούς πόδας τῆς Θεομήτορος, ἤρξατο ἐγκωμιάζων αὑτήν οὕτω:«Χαῖρε Μῆτερ τῆς ζωῆς καί τοῦ ἐμοῦ κηρύγματος ἡ ὑπόθεσις, διότι ἐγώ καίτοι δέν εἶδον σωματικῶς ἐπί τῆς γῆς τόν Υἱόν σου». (Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἐγένετο μαθητής τρία ἔτη μετά τήν ἀνάστασιν τοῦ Χριστοῦ). Σέ ὅμως βλέπων ἐνόμιζον ὅτι βλέπω αὐτόν τόν ἴδιον κ.τ.λ.

Ἀφοῦ ὁ θεῖος ἀπόστολος ἐπαύσατο ἡ ὑπεραγία Θεοτόκος προσευχηθεῖσα πρός τόν Υἱόν καί Θεόν αὐτῆς εἶπεν: Εἰς χεῖρας σοῦ τέκνον ἐμόν, τό πνεῦμα μου παρατίθημι. Δέξαι οὕν τήν Σήν φίλην ψυχήν. ἥν ἐτήρησας ἄμεμπτον. Σοί τό ἐμόν σῶμα, καί οὐ τῇ γῇ, παραδίδομι, φίλαξον σῶον. ἐν ὦ κατοικῆσαι εὐδόκισας, καί γεννηθείς παρθένον ἐτήρησας. Πρός σέ με μετάστησον, ἵνα ὅπου ἦς Σύ τῶν ἐμῶν σπλάχνων τό κύημα, ἔσομαι καγώ Σοί συνέστιως».

Ὁ δέ Υἱός ἀπαντῶν τῇ πεφιλημένη αὐτοῦ μητρί λέγει πρός αὐτήν. «Δεῦρο ἡ εὐλογημένη μου Μήτηρ εἰς τήν ἀνάπαυσίν σου, ἀνάστα ἐλθέ πλησίον μου, ἡ καλή ἐν γυναιξί ὅτι ἱδού ὁ χειμών παρῆλθεν, ὁ καιρός τῆς τομῆς ἔφθασε, καλή ἡ πλησίον μου, καί μῶμος οὐκ ἔστιν ἐν Σοί, ὀσμή μύρων σου, ὑπέρ πάντα τά ἀρώματα κ.τ.λ.

Εἴτα ἡ πανάμομος Δέσποινα ἀποχερετίσασα τούς παρευρεθέντας ἐξαπλοῦται ἐπί τῆς κλίνης. Ἐκαθέσθη δέ παρά τῇ κεφαλῆ αὐτῆς ὁ ἀπόστολος Πέτρος, παρά τούς πόδας ὁ Ἰωάννης, κύκλω δέ τῆς κλίνης παρεστήκεισαν οἱ λοιποί ἀπόστολοι καί Ἱεράρχαι. Τοῦτον δέ ἀναμενόντων, ἐγένετο ἰσχυρά βροντή ἐκ τοῦ οὐρανοῦ κατερχομένη ἐπί τῆς γῆς, συνοδευομένη ὑπ΄ἀφάτου εὐωδίας, ἥτις εἰσελθοῦσα ἐν τῷ οἴκῳ τῆς Θεοτόκου, ἐπλήρωσεν εὐωδίας πάντας τούς παρισταμένους, ὥστε πολλοί κατελήφθησαν ὑφ ὕπνου·

Ἐν τῇ γεννήσει τὴν παρθενίαν ἐφύλαξας. Ἐν τῇ Κοιμήσῃ τὸν κόσμον οὐ κατέλυπες Θεοτόκε, μετέστης πρὸς τὴν Ζωήν Μήτηρ ὑπάρχουσα τῆς ζωῆς. Καὶ ταῖς πρεσβείαις ταῖς σαἰς Λυτρουμένη ἐκ θανάτου τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

καί ἅμα τῇ εὐωδία ἐκείνη παραγίνεται ὁ Κύριος ἡμῶν μετά τῶν ἀρχαγγέλων Μιχαήλ καί Γαβριήλ καί παραλαμβάνει τήν ψυχήν τῆς ἀγαπημένης αὐτοῦ μητρός.

Η ΚΟΙΜΗΣΙΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Ὁ Κύριος ἡμῶν κατελθών ἐκ τῶν οὐρανῶν ἵνα παραλάβη τήν ψυχήν τῆς πεφιλιμένης αὐτοῦ μητρός καί παρθένου Μαρίας, εἰσελθών ἐν τῷ κατοικητηρίῳ αὐτῆς, πρῶτον ἐχαιρέτισε τούς ἀγαπητούς αὐτοῦ μαθητάς καί ἀποστόλους διά τοῦ συνήθους αὐτοῦ χαιρετισμοῦ, «εἰρήνη ὑμῖν». Οἱ δέ ἀπόστολοι πεσόντες προσεκύνησαν τόν Κύριον, μετά παρέλαβε τήν τῆς τεκοῦσης αὐτοῦ μητρός τήν ψυχήν, ἔδωκεν αὐτήν εἰς χείρας τῶν τετημιμένων αὐτοῦ ἀρχαγγέλων Μιχαήλ καί Γαβριήλ, ὅπως ὁδηγήσωσιν αὐτήν εἰς τήν ἐμπρέπουσαν αὐτή ἐπουράνιον κατοικίαν. Ἡ κοίμησις τῆς Θεοτόκου ἐγένετο τήν δεκάτην πέμπτην τοῦ μηνός Αὐγούστου, καί ὥραν τρίτην τῆς ἡμέρας, δηλαδή τήν ἐννάτην πρό μεσημβρίας. Πάντες οἱ παρευρεθέντες κατά τήν ὥραν τῆς κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, εἶδον τήν ψυχήν αὐτῆς, ἐν εἴδει ἀνθρωπίνου σχήματος, λευκήν καί ὑπέρ τόν ἥλιον λάμπουσαν, ἀπερχομένην εἰς οὐρανούς, αἱ δέ λοιπαί ἀγγελικαί δυνάμεις αἱ ἀκολουθήσασαι τόν Κύριον, ἐξίσταντο ὁρῶσαι ταῦτα. «Ἐξίσταντο ἀγγέλων αἱ δυνάμεις, ἐν τῷ Σιών σκοπούμεναι, τόν οἰκεῖον Δεσπότην γυναικεῖαν ψυχήν χειριζόμενον. Τῇ γάρ ἀχράντως τεκούση ἱεροπρεπῶς προσεφώνει. Δεῦρο Σεμνή τῶ Υἱῶ καί Θεῷ δυνδοξάσθητι» (Δ΄ὠδή κοιμήσεως) Ἡ τοῦ Κυρίου μήτηρ παρέδωκε τό πνεῦμα αὐτῆς πρός τόν ἔαυτῆς Υἱόν καί Θεόν, στήν οἰκίαν τοῦ ἀγαπημένου μαθητοῦ τοῦ Χριστοῦ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου. Τήν σεβασμίαν καί σεπτήν τῆς θεομήτορος ἐκφοράν ἠκολούθησαν πᾶσαι αἱ ἀγγελικαί ἱεραρχίαι, ἡτοι τά Χερουβείμ, Σεραφείμ, Θρόνοι, Ἐξουσίαι, Δυνάμεις, Ἀρχαί, Κυριότητες, Ἀρχάγγελοι καί Ἅγγελοι, μεγαλοφώνως ψάλλοντες αὐτῆ θείους ὕμνους.

Ο ΚΥΡΙΟΣ ΥΜΩΝ ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΩΡΙΣΕ ΤΟΝ ΤΟΠΟΝ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΑΥΤΟΥ ΜΗΤΡΟΣ

Ὁ Κύριος ἡμῶν λαβών τήν ψυχήν τῆς τεκούσης αὐτόν μητρός ἔπεμψεν αὐτήν τῇ συνωδίᾳ τῶν ἀρχαγγέλων αὐτοῦ Μιχαήλ καί Γαβριήλ, εἰς οὐρανούς ὅπως αὕτη εἰς αἰῶνας τούς ἄπαντας διαμένη μετά τῆς Παναγίας Τριάδος, εἴτα λέγει τοῖς πεφιλημένοις αὐτοῦ μαθηταῖς, «κηδεύσατε τό σῶμα αὐτῆς τῆς παροικίας μου ἐν Γεσθημανῆ, ἐκεῖ ἐστί μνημεῖον κενόν, ἐν αύτῷ ἀποθέσθε τό σῶμα αὐτῆς καί παραμείνατε ἐκεῖ».

Ταῦτα τοῦ Κυρίου εἰπόντος πρός τούς ἑαυτοῦ μαθητάς καί ἀποστόλους, ἡκούσθη φωνή ἐκ τῆς Θεοτόκου εἰπούσης εἰς ἐπήκοον πάντων. «Μνήσθητί μου Βασιλεῦ τῆς δόξης»καί ὁ Κύριος ἀποκριθείς εἶπεν αὐτῇ, «οὐ μή σέ ἐγκαταλείψω τόν τοῦ μαργαρίτου μου Θησαυρόν τήν ἐν τῇ σφραγίδι τοῦ Χριστοῦ καλῶς ὑπουργήσασαν».

Ταῦτα εἰπών ὁ Κύριος ἀνελήφθη εἰς τούς οὐρανούς ὑμνούντων τῶν θείων αὐτοῦ Ἀγγέλων. Οἱ δέ ἀπόστολοι εὐπρεπίσαντες ἐπί τῆς κλίνης τό σῶμα τῆς θεομήτορος ἐτοίμασαν αὐτό πρός ταφήν.

Κοιμηθείσης τῆς θεοτόκου οἱ θεῖοι ἀπόστολοι ἔλαβον τό ἱερόν σκήνωμα αὐτῆς ἐξῆλθον τῆς οἱκίας καί ἐπορεύθησαν εἰς τόν ὑποδειχθέντα ὐπό τοῦ Κυρίου τόπον, ὅπως ἐνταφιάσωσιν αὐτό. Τήν σεπτήν ἐκφοράν τῆς Θεοτόκου ἠκολούθησαν, ὀ Διονύσιος ὀ Ἀρεοπαγίτης, ὀ Τιμόθεος καί Ἰερόθεος οἱ ἀρχιεπίσκοποι, καί σύν αὐτοῖς πολλοί ἕτεροι ἀρχιερεῖς. Οἱ θεῖοι ἀπόστολοι πορευόμενοι ἔψαλλον ἡσύχῳ καί λιγυρᾶ τῇ φωνῇ τούς ἔξῆς ὕμνους. «Ἐχ Αἰγύπτου ἐν στύλῳ πυρός. Ἀλληλούϊα, ὁ δέ Κύριος τῆς δόξης ἐν νεφέλῃ ὡδήγει τόν λαόν αὐτοῦ. Ἀλληλούϊα. Καί εἰσήγαγεν αὐτοῖς αὐτούς εἰς τήν γῆν τῆς ἐπαγγελίας. Ἀλληλούϊα. Καί ἡ Κιβωτός τοῦ Κυρίου, Ἀλληλούϊα». Προάγει ἡμᾶς ἐν τῷ Παραδείσω τῆς τροφῆς Ἀλληλούϊα».

Ταῦτα τῶν ἀποστόλων ὑμνούντων καί προχωρούντων, νεφέλη φωτός ἐπεσκίαζεν αὐτούς καί ἦχοι ἀναρμόνιοι ἡκούοντο ἐκ τῆς νεφέλης ὡς ὑμνούντων καλιφώνων ἱεροψαλτῶν πολλῶν. Αἱ ἐκ τῶν ἀποστόλων ἐκ τῆς γῆς, καί αἱ ἐκ τῶν ἀγγέλων ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἀκουόμενοι ψυχοτερπεῖς ψαλμωδίαι, ἐπλήρουν τήν ἀτμόσφαιραν τῆς πόλεως Ἰερουσαλήμ. Πάντες οἱ ἀκολουθοῦντες τήν σεβασμίαν τῆς Θεομήτορος ἐκφοράν ἐκράτουν κηρία ἀναμένα, ὁ δέ λαός καί οἱ ἄρχοντες τῶν Ἰουδαίων Γραματεῖς καί Φαρισαῖοι ἀκούσαντες τάς ἐναρμονίου μελωδίας κατεπλάγησαν μαθόντες δέ ὁτι ἡ Μαριάμ ἡ μήτηρ τοῦ κυρίου κοιμηθεῖσα ἐξεκομίζετο ὑπό τῶν τιμώντων αὐτήν πρός ταφήν, ἐμπλησθέντες σατανικοῦ ζήλου εἴπων πρός ἀλλήλους. Δεῦτε ἀποκτείνομεν αὐτούς καί τό σῶμα αὐτῆς πυρί κατακαύσωμεν καί ὁρμήσαντες μετά ξιφῶν καί ροπάλων ἀποκτεῖναι τούς ἀκολουθοῦντας.

Ἀλλ΄εὐθέως ἄγγελος Κυρίου ἐπάταξεν αὐτούς ἀοράτως καί τυφλωθέντες, προσέκρουσαν ἐπί τῶν οἰκιῶν καί ἐπί τῶν λίθων καί μή δυνάμενοι νά περπατοῦν ἐζήτουν χειραγωγούς. Κάποιος ἑβραῖος Ἰεφονίας λεγόμενος ἀρχιερεύς ἰδών τόν κράβατον τῆς Θεοτόκου στεφανομένον, καί τούς ἀποστόλους κύκλω αὐτῆς ψάλλοντας ὥρμησε μετά μεγάλης ὀργῆς, νά ρίξη καταγῆς τό πανάγιον σῶμα τῆς Θεοτόκου. Ἀλλά μόλις αἱ χεῖρες αὐτοῦ ἤγγισαν τῆς σεπτῆς σωροῦ τῆς Θεοτόκου Ἄγγελος Κυρίου ἀοράτως ἀπέκοψε τάς χεῖρας ἀπό τῶν ἀγγόνων καί ἔμειναν κρεμάμεναι ἐπί τοῦ θείου κρεββάτου. Τότε ὁ Ἰεφονίας ἄρχισε μετά θρήνων νά κλαίη, παρακαλόντας τούς ἀποστόλους νά τοῦ θεραπεύσουν τάς χεῖρας. Ὁ ἀπόστολος Πέτρος τόν λυπήθηκε καί τοῦ λέγει. Πιστεύης ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι ἀληθῶς ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, ὄν ὑμεῖς ἐσταυρώσατε; Καί ὁ Ἰεφονίας ἀπεκρίθη ναί ἀληθῶς οἴδωμεν ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, ἀλλά μή μνησικακίσητε τῇ κακία ἡμῶν, συνχωρήσατέ με παρακαλῶ. Τοῦτο ὅμως συνέβη κατ΄οἰκονομίαν Θεοῦ, γιά νά μεταννοήσω καί ζήσω. Τότε ὁ ἀπόστολος Πέτρος παρεκάλεσε ἀποτεθῆναι τόν κράββατον τῆς θεοτόκου ὅπερ καί ἐγένετο. Ὕστερα λέγει στόν Ἀρχιερέα Ἰεφονίαν «ἄν πιστεύης μέ ὅλην τήν καρδιά σου πήγαινε καί προσκήνησε τό πανάγιον σῶμα τῆς Θεομήτορος» καί ὁ Ἰεφονίας πλησιάσας εἰς τό φέρετρον εἶπε πρός τήν Θεομήτορα «Πιστεύω εἰς σέ, καί εἰς τόν ἐκ Σοῦ προελθόντα Θεόν καί ἡσπάσθη τό σεπτόν σῶμα τῆς Θεοτόκου». Τότε ὁ ἀπόστολος Πέτρος λέγει πρός αὐτόν πρόσελθε καί κόλησον τάς χεῖρας πρός ἀλήλας. Ὀ δέ ἀπελθών προσεκόλησεν αὐτάς καί ὁ Πέτρος ἀποκριθείς εἶπεν: Ἐν ὁνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ Κυρίου ἡμῶν τοῦ υἱοῦ τῆς Μαριάμ, τῆς ἁγιωτάτης περιστερᾶς, τοῦ ὑπεραγάθου καί ἐλεήμονος Θεοῦ, κοληθήτωσαν αἱ χεῖρες σου» Καί ἀμέσως ἐγένοντο ὑγιεῖς ὅπως πρῶτα. Τότε ὁ Ἰεφονίας τῇ ἑβραΐδι διαλέκτω ηὐλόγησε τόν Θεόν τόν θεραπεύσαντα αὐτόν, ἀκολουθήσας μετά τῶν ἄλλων χριστιανῶν τήν σεπτήν ἐκφοράν τῆς θεομήτορος.

Η ΕΠΙ ΤΟΥ ΤΑΦΟΥ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΤΡΙΗΜΕΡΟΣ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΥΜΝΩΔΙΑ

Οἱ θεῖοι ἀπόστολοι καί ἱεράρχαι ἐλθόντες εἰς τό χωρίον Γεσθημανῆ κατά τήν τοῦ Κυρίου διαταγήν, ἑνεταφίασαν ἐκεῖ τό πανάγιον σῶμα τῆς Θεοτόκου. Ἀλλ΄ἡ ἀόρατος ὑμνωδία τῶν ἀγγελικῶν δυνάμεων οὐκ ἐπαύσατο ὑμνωδοῦσα τήν ἀξίως ὑμνουμένην Θεόπαιδα καί ἕνεκεν τούτου πάντες οἱ παρευρεθέντες ἐν τῇ σεπτῇ ταύτῃ ἐκφορᾶ συγκρατούμενοι ὑπό τῆς ψυχοτερποῦς ἐκείνης ἀγγελικῆς μελωδίας οὐκ ἠδύνατο ἀπομακρυνθῆναι τοῦ τάφου τῆς Θεοτόκου.

Τήν Θεαρχικήν ἐκφοράν κατά τήν ἐκκλησιαστικήν παράδοσιν δέν ἡκολούθησεν ὁ ἀπόστολος Θωμᾶς. Ἡ δέ αἰτία τοῦ μή ἀκολουθεῖσαι τήν Σεβασμεῖαν τῆς Θεομήτορος κηδεῖαν, ἦν ὅτι εἰς τόν ἀπόστολον Θωμᾶν μετά τρεῖς ἡμέρας ἀπό τῆς κοιμήσεως ἐγνωστοποιήθη ἡ μετάστασις τῆς θεοτόκου, ἀμέσως, δέ ὁ θεῖος ἀπόστολος ἔσπευσε νά ἔλθει ἐν τῷ τάφῳ τῆς Θεοτόκου.

Ἐλθών δέ καί ἰδών ὅτι εἶχεν ἐνταφιασθῆ ἡ Θεομήτωρ παρεκάλεσε τούς συμμαθητάς καί συναποστόλους αὐτοῦ ἴνα ἀνοιχθῆ ὁ τάφος καί ἀσπασθῆ καί αὐτός τό σεπτόν σῶμα τῆς μητρός τοῦ Κυρίου, καί ὥ τοῦ θαύματος! Τοῦ τάφου ἀνοιχθέντος εὖρον αὐτόν κενόν, μόνον τῶν ἐνταφίων ἐν αὐτῷ ὐπαρχὀντων.

Η ΚΑΤΑΒΑΣΙΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ, ΕΝ ΤΩ ΑΔΗ

Κάθε ψυχή φεύγουσα ἀπ΄τόν κόσμον τοῦτον κατέρχεται εἰς τόν ἄδην καί αὐτό γίνεται γιά νά λάβη γνῶσιν ποῖαν συντριβήν ἐποίησε ὁ Κύριος ατά δεσμωτήρια τοῦ ἄδου καί ἄν μέν ἡ ψυχή πού θά κατέβη εἶναι δικαία καί εὐσεβής άφοῦ δῆ καλῶς πάσας τάς ἐντῷ ἄδη γεγεννημένας ὑπό τοῦ Κυρίου συντριβάς. Ὕστερα ὀδηγεῖται ὑπό τοῦ ἀγγέλου εἰς τήν ἀρμόζουσαν αὐτή κατοικίαν, ἐάν δέ εἰς τήν ἐπίγειον αὐτῆς ζωή γίνηκε παραβάτης τῶν θείων ἐντολῶν τότε παραμένει στόν ἅδη, βασανιζομένη διά τάς ἀμαρτίας της. Ὅ,τι συμβαίνει εἰς κάθε ψυχήν ἀπερχομένην ἐκ τοῦ κόσμου τούτου, αὐτό ἐγίνηκε καί στήν ψυχήν τῆς Θεομήτορος, διότι καί ἡ ψυχή τῆς Θεοτόκου κατελθοῦσα εἰς τόν ἄδην εἶδε τάς τοῦ ἄδου ὑπό τοῦ Κυρίου γεγεννημένας συντριβάς τῶν αἰωνίων μοχλῶν καί δεσμῶν. Ὕστερα ἀνελθοῦσα εἰς τά οὐράνια σκηνώματα κάθηται παρά τῷ θρόνῳ τοῦ Υἱοῦ καί Θεοῦ αὐτῆς ἀπολαμβάνουσα τῶν μεγάλων καί ἀπολύτων Βασιλικῶν ἀγαθῶν καί δωρεῶν, καί ὡς Βασιλομήτωρ τοῦ αἰωνίου Βασιλέως, οὐ παύεται τιμωμένη παρά πάντων τῶν ἁγίων καί τῶν άγγέλων. Ταύτην τήν τοῦ Θεοῦ μητέραν καί Παρθένον Μαριάμ, τήν τιμιωτέραν τῶν Χερουβείμ καί ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ, τήν ἀδιαφθόρως Θεόν Λόγον τεκοῦσαν, τήν σώσασαν ἡμᾶς ἐκ τῶν αἰωνίων κακῶν, διά τοῦ ἐξ αὐτῆς γεννηθέντος Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, καί Κυρίαν τοῦ σύμπαντος καί εἰς αεί δέεσθαι αὑτῇ ὅπως πρεσβεύει παρά τῷ Υἱῷ καί Θεῷ αὐτῆς ὑπέρ τῆς σωτηρίας τῶν ψυχῶν ἡμῶν.

ΠΟΣΑ ΕΤΗ ΕΖΗΣΕΝ Η ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΓΗΣ

Ἡ παρθένος Μαριάμ ὅταν ὡδηγήθη «ὑπό τῶν γονέων της εἰς τά Ἅγια τῶν Ἀγίων εἶχεν ἡλικίαν τριῶν ἐτῶν. Εἰς τά Ἅγια τῶν Ἀγίων διέμειναι δώδεκα ἔτη ἐκ τῶν ἁγίων ἐξελθοῦσα μετά ἕνα ἔτος ἐγέννησε τόν Χριστόν. Μετά τοῦ Χριστοῦ ἔζησε τριάκοντα τρία ἔτη, ἀπό δέ τῆς ἀναλύψεως τοῦ Χριστοῦ μέχρι τῆς εἰς οὐρανούς αὐτῆς μεταστάσεως παρῆλθον δέκα ἔτη, δηλαδή ὅταν ἡ Θεοτόκος μετέστη εἰς οὐρανούς εἶχεν ἡλικίαν πεντήκοντα ἐννέα ἐτῶν.

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΜΕΤΑΣΤΑΣΙΝ ΕΜΦΑΝΕΙΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΑΣ

ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Οἱ θεῖοι ἀπόστολοι μετά τήν ἀνάλυψιν τοῦ Κυρίου ὄποτε ἕτρωγαν ἔκοβαν πρίν τό φαγητόν ἕνα τεμάχιον ἄρτου τετράγωνον καί συκώνετο ἕνας ἀπ΄τούς ἀποστόλους καί ὕψωνε τό τεμάχιον μέ τά δυό του χέρια καί ἔλεγε «Μέγα τό ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος. Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ βοήθει ἡμὶν». Μετά ἐκ τοῦ τεμαχίου ἐκείνου ἐλάμβανον πάντες καί ἔτρωγον.

Μιά μέρα μετά τήν μετάστασιν τῆς Θεομήτορος οἱ θεῖοι ἀπόστολοι ὅταν ἔλαβον τό τεμάχιον τοῦ ἄρτου καί εἴπων «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ βοήθει ἡμῖν» παρευθύς ἐφάνη ἡ Θεοτόκος ἄνωθεν τῶν ἀποστόλων λαμπρῶς κεκοσμημένη εἰποῦσα αὐτοῖς «χαίρετε, μεθ΄ὑμῶν εἰμί πάσας τάς ἡμέρας». Τότε οἱ θεῖοι ἀπόστολοι ἀνέκραξαν· «Παναγία Θεοτόκε βοήθει ἡμῖν», Ἐκ τῆς πρός αὐτούς ἐμφανείας τῆς Θεομήτορος, οἱ θεῖοι ἀπόστολοι, ἔγνωσαν καί ἐπιστώθησαν, ὅτι ἡ Θεοτόκος οὐ παύσει βοηθοῦσα καί ἐνισχύουσα πάντα πιστεύοντα εἰς τόν υἱόν αὐτῆς. Ὁ πιστεύων εἰς τόν ἕνα ἐν τρισί προσώποις Θεόν ὀφείλει πιστεύειν καί εἰς τήν μητέρα τήν γεννήσασαν τόν Κύριον, ἤτοι εἰς τήν παρθενομήτορα Μαριάμ, χριστιανός δέ πιστεύων ἀκραδάντως εἰς τήν Παναγίαν Τριάδα, είς τήν ἁγίαν Θεοτόκον καί εἰς πάντας τούς ἁγίους οὕς ἐτίμησεν ἡ τρισυπόστατος θεότης καί ἐμμένων στερρῶς ἐν τῇ πίστη, ἐκτελών δέ τάς θείας ἐντολάς, τοιοῦτος γεννήσεται μέτοχος τῶν μεγάλων καί αἰωνίων τοῦ Θεοῦ ἀγαθῶν.

ΑΙ ΥΠΟ ΤΩΝ ΑΛΗΘΙΝΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΑΠΕΔΙΔΟΜΕΝΑΙ ΤΙΜΑΙ ΣΤΗΝ ΘΕΟΜΗΤΟΡΑ

Ἡ ὕπαρξις τοῦ Θεοῦ μαρτυρεῖτε ὑφ΄ἅπαντος τοῦ σύμπαντος διότι εἰ μή ὑπῆρχεν ὁ Θεός οὐκ ἄν ὑπῆρχε μεθ΄ἀπάντων τόν ἐν αὐτῇ δημιουργημάτων καί ποιημάτων. Ἀλλά καί αὐτός ὁ Θεός σάρκα λαβών ἐνεφανίσθη εἰς τούς ἀνθρώπους, διαμείνας ἐν αὐτοῖς τριάκοντα τρία ἔτη, δι΄ἔργων καί λόγων καθιστῶν ἐμφανῆ εἰς πάντας τήν ἑαυτοῦ Θεότητα, διά τοῦτο καί ἡ ὕπαρξις τοῦ Θεοῦ οὐκ ἀμφιβάλεται ὑπό τῶν φρονίμων ἀνθώπων, μόνον οἱ ἄφρονες καί ἀνόητοι ἀμφιβάλουσιν εἰς τάς ἀληθείας ταύτας, διά τοῦτο καί εἶπεν ἄφρων ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ οὐκ ἔστι Θεός». Οἱ ἅφρονες ἐάν μέν εἶναι ἐπιστήμονες διαστρέφουσι τήν ἀλήθειαν καί διδάσκουσιν τό ψεῦδος διά τήν ἑαυτῶν ἀπώλειαν, ἐνῶ οἱ φρόνημοι ἐπιστήμονες κλίνουσι γόνυ ἀπέναντι τῆς ἀληθείας, τήν δέ θεομήτορα ὡς ὑπουργήσασαν τῇ ἀπολύτω ταύτῃ ἀληθείᾳ τιμῶσι καί ἐγκωμιάζωσι διά τῶν ἁρμοζόντων αὐτῇ τιμῶν καί ἐπαίνων, πρός χαράν μέν τῆς Θεοτόκου, δι΄αἰωνίαν δέ αὐτῶν σωτηρίαν καί οἱ μέν εἰς τήν θεολογίαν ἀσχολούμενοι ἐπιστήμονες, καλοῦσι τήν θεομήτορα μεθόριον κτίστου καί κτίσεως, τιμιωτέραν τῶν Χερουβείμ καί ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ. Θεόν μετά Θεόν καί τῆς ἁγίας τριάδος τά δευτερεῖα ἔχουσαν οἱ ἐν τῇ φιλολογία, ἀσχολούμενοι καλοῦσι τόν μέν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν ἄλφα τήν δέ μητέρα τήν γεννήσασαν τόν Κύριον, ὠμέγα ἤτοι ἀρχήν τῶν τοῦ θεοῦ θαυμάτων, καί τέλος τῶν ἑαυτοῦ διδαγμάτων. Οἱ κατ΄ἀλήθειαν ρήτορες καλοῦσι τήν θεομήτορα ἔμψυχον ἀπίλογον, καί ἀνακεφαλαίωσιν πάντων τῶν ἀρετῶν καί τῶν χαρισμάτων. Οἱ ὄντως μαθηματικοί ὀνομάζουσι τήν τοῦ θεοῦ μητέραν πλοῦτον τῶν ἑαυτῶν ἀναλογιῶν-διότι ἐξετάζοντες τάς σχέσεις μεταξύ πατρός καί Υἱοῦ, ἀποφαίνονται ὅτι οἶον λόγον ἔχει ὁ οὐράνιος Πατήρ πρός τόν Υἱόν αὐτοῦ τόν Χριστόν, τόν αὐτόν λόγον ἔχει καί ἡ Μήτηρ πρός τόν γεννήσαντα αὐτῆς Υἱόν καί Κύριον. Οἱ γεωμέτραι καλοῦσι τήν θεομήτορα κύκλον καί κέντρον καί κύκλον μέν καλούσι τήν τῆς θεομήτορος γαστέρα, διότι ἐν τῇ γαστρί αὐτῆς συλλαβοῦσα περιέφερεν ἐπί ἐννέα μῆνας τόν ἕνα τῆς τριάδος Θεόν καί Κύριον. Κέντρον δέ, διότι ὁ πάγκαλος καί ἀπόλυτος μηχανοποιός καί μηχανουργος καί Κύριος τοῦ σύμπαντος περιέφερεν ἑν ἑαυτῆ τόν νοητόν αὐτοῦ διαβήτην καταστήσας τήν θεομήτορα Κυρίαν τοῦ σύμπαντος. Οἱ ἀστρονόμοι καλοῦσι τήν Θεοτόκον ἔναστρον σφαῖραν, διότι ὡς ἐν τῇ ἐπουρανίῳ σφαῖρα λάμπουσιν οἱ ἀστέρες, καί μαρμαριγάς ἐκπέμπουσιν.

Οὕτω καί ἡ τῶν οὐρανῶν ὑψηλοτέρα θεοτόκος, πεποικιλμένη ὑπό τῶν χαρισμάτων τοῦ Παναγίου πνεύματος ἐκπέμπει διά τοῦ ἐξ αὐτῆς τεχθέντος Υἱοῦ τόν τοῦ Ἀγίου Πνεύματος φωτισμόν πρός γνώσιν τῆς ἀληθείας εἰς πάντας τούς αἰτοῦντας αὐτόν. Οἱ ὁπτικοί ὀνομάζουσι τήν θεοτόκον μέγα καί θαυμάσιον τηλεσκόπιον, διά μέσου τοῦ ὀποίου ἀπεκαλύφθησαν αἱ βουλαί τοῦ Θεοῦ ἐν τοῖς ἀνθρώποις διά τήν ἑαυτόν σωτηρίαν. Οἱ μηχανικοί θεωροῦσι τήν θεοχαρίτωτον Δέσποιναν ὑπομόχλιον, ἐπί τοῦ ὀποίου ὁ μέγας ἀρχιτέκτων καί δημιουργός τοῦ σύμπαντος κόσμου Θεός στήσας τόν μοχλόν αὐτοῦ μετέστησεν ἅπασαν τήν κτίσιν ἐκ τῆς φθορᾶς εἰς τήν ἀφθαρσίαν, ἐκ τῆς εἰς τά χείρω τροπῆς εἰς τήν ἐπί τά κρείτω πρόοδον καί ἀτριψίαν. Οἱ φυσικοί καλοῦσι τήν θεοτόκον ὑπερφυές θαῦμα θαυμάτων.

Διότι ἀκολουθοῦντες τούς φυσικούς νόμους, δέν δύνανται νά ἐννοήσωσι τίνι τρόπο ἡ θεομήτωρ καί μετά τόν τόκον διέμεινε παρθένος ὡς ἦν παρθένος καί πρό τόκου. Τιαύται εἰσίν αἱ ἀποδιδόμεναι τιμαί ὑπό τῶν ἀληθῶν ἐπιστημόνων εἰς τήν θεομήτορα, διότι οἱ ὄντως ἐπιστήμονες ἀναγνωρίζουσιν ὅτι ἡ θεομήτωρ ὑπέρκειται πασῶν τῶν γυναικῶν διότι αἰ γυναῖκες πάσης τάξεως συζεύγνυνται φθαρτοῖς Κυρίοις, καί φθαρτά τίκτωσι τέκνα ἡ δέ ὑπερκειμένη τούτων Μαριάμ συζευχθεῖσα τόν τῶν ὅλων Κύριον ἔτεκεν ἄφθαρτον Υἱόν τόν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν πρός σωτηρίαν πάντων τῶν ἐπιθυμούντων σωθῆναι.

ΤΙΣ ΥΜΝΟΣ ΨΑΛΟΜΕΝΟΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΕΙ ΠΛΕΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ΤΩΝ ΥΜΝΩΝ ΤΗΝ ΘΕΟΜΗΤΟΡΑ

Μετά τήν τιμήν καί προσκύνησιν ἤν ἀπονέμωμεν πρός τόν ἕνα ἐν τρισί προσώποις θεόν. Ὑμνοῦμεν καί τιμῶμεν τήν παρθένον καί Μητέρα τοῦ Κυρίου Μαριάμ. Οἱ ὕμνοι καί ὡδαί αἱ ψαλόμεναι πρός τιμήν καί ἔπαινον τῆς παρθένου καί Μητρός τοῦ Φωτός Μαριάμ εἶναι πάμπολοι.

Πάντες δέ οἱ ὕμνοι καί αἰ ὠδαί ἐποιήθησαν καί ψάλονται ὅπως δοξάσωσι, τιμήσωσι, καί εὐχαριστήσωσι, τόν Ποιητήν καί Δημιουργόν καί Κύριον τοῦ Σύμπαντος κόσμου Θεόν. Τήν τόν Θεόν γεννήσασαν Μητέρα καί Παρθένον Μαριάμ καί πάντας τούς ἁγίους.

Οἱ ὕμνοι καί αἱ ὠδαί ἐποιήθησαν ὑπό διαφόρων ἁσματογράφων κατ΄ἔμπνευσιν τοῦ Παναγίου Πνεύματος, καί ἑπομένως πάντες οἱ ὕμνοι καί πᾶσαι αἱ ᾠδαί εἰσίν ἀρεσταί εἰς τόν Θεόν καί πᾶσι τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ. Ἀλλ΄ἡ ἐννάτη ᾠδή ἡ πρός τήν Θεομήτορα καί παρθένον ψαλλόμενη, ἡ ὑπό τοῦ μελωδοῦ καί ἐπισκόπου καί μουσουργοῦ Κοσμᾶ ποιηθεῖσα, εὐχαριστεῖ πλείων πάντων τῶν ὕμνων τήν πανάμωμον παρθένον καί μητέρα Μαριάμ. Ἡ ᾠδή αὕτη ἄρχεται οὕτως.

« Ἄξιον ἐστίν ὡς ἀληθῶς μακαρίζειν Σε τήν Θεοτόκον, τήν ἀεί Μακάριστον καί παναμώμητον καί Μητέρα τοῦ Θεοῦ ἠμῶν, τήν τιμιωτέραν τῶν Χερουβείμ, καί ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ. Τήν ἀδιαφθόρως Θεόν Λόγον τεκοῦσαν, τήν Ὄντως Θεοτόκον Σέ μεγαλύνωμεν ».

Ὁ ἱερός μελοδός καί ἐπίσκοπος Μαϊμουμᾶ, ἅγιος Κοσμᾶς, ὁ ποιήσας ὡς λέγεται τήν θείαν ταύτην ᾠδήν συνέταξε ταύτην ὁπως παρηγορήση τήν Μητέρα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τεθλιμένην διά τά πάθη τοῦ σεπτοῦ καί μονογενοῦς αὑτῆς υἱοῦ, τῆς ᾠδῆς ταύτης ποιηθείσης καί ψαλλείσης τοσοῦτον ἡ Πανύμνητος Δέσποινα εὐχαριστήθη, ὥστε παραχρῆμα ἐμφανισθεῖσα τῷ ἱερῷ μουσουργῷ κεκοσμημένη διά πολυτελῶν ἐνδυμάτων εὐχαρίστησεν αὐτόν, εἰποῦσα ὅτι ἐν τῷ ὔμνῳ τούτῳ λίαν ἐπαναπαύεται ἡ ψυχή αὐτῆς ὐπέρ πάντας τούς ἄλλους ὕμνους. Οἰ ψάλλοντες τόν ὕμνον τοῦτον πρός τόν σκοπόν ἵνα ηὐχαριστήσωσι τήν θεομήτορα, εἰς πάντας τούτους, ἡ τῶν Χερουβείμ τιμιωτέρα καί τῶν Σεραφείμ ἐνδοξοτέρα Θεοτόκος Μαρία ἀοράτος παρευρισκομένη εὐλογεῖ τούς ψάλλοντας τήν ᾠδήν ταύτην. Οὐ μόνον δέ τῷ μουσουργῷ καί ἐπισκόπῳ Κοσμᾷ ἐνεφανίσθη ἡ Πάναγνος Κόρη ψάλλοντα τόν ὡς εἴρηται ὕμνον, ἀλλά καί εἰς πολλούς τῶν ἁγίων πατέρων ἐμφανισθεῖσα ηὐλόγησεν αὐτούς, διά τοῦτο καί ἀπεφασίσθη ὅπως οἱ ψάλλωντες τόν ὕμνον τοῦτον, ἐάν μέν ἔχουσι κεκαλημένας τάς ἑαυτῶν κεφαλᾶς, νά ἀποκαλύπτωνται κατά τήν στιγμήν ταύτην, ἐάν δέ ἵστανται ἐφ΄ὑψηλῷ μέρει νά κατέρχονται τῆς θέσεως αὐτῶν. Ἡ τρισυπόστατος καί ἑνιαία θεότης προγιγνώσκουσα περί τῆς ἀπολύτου ἀμωμίας καί τῆς μεγάλης πρός τόν Θεόν πίστεως καί εὐσεβείας τῆς ἀειπαρθένου Μαριάμ, διά τοῦτο καί προώρισεν αὐτήν γενέσθαι μητέρα τοῦ πρωτοτόκου πάσης κτίσεως Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ὀφείλομεν δέ γιγνώσκειν, ὅτι ὡς ὁ Υἱός καί Θεός αὐτῆς «θέλει πάντας ἀνθρώπους σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν»οὕτως ἐπιθυμεῖ καί ἡ Πανάμωμος αὐτοῦ μήτηρ, διά τοῦτο καί οὐ παύεται ἀεί πρεσβεύουσα τῇ τρισυποστάτῳ θεότητι ὑπέρ τῆς σωτηρίας πάντων τῶν ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ ἑνός καί τριαδικοῦ Θεοῦ βαπτισθέντων, διά τοῦτο πάντες οἱ βαπτισθέντες, ὀφείλουσι τιμᾶν τήν τοῦ Θεοῦ Μητέραν καί Παρθένον Μαριάμ τήν σώσασαν ἡμᾶς διά τοῦ ἐξ αὐτῆς γεννηθέντος ἐκ τῶν αἰωνίων κακῶν.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Διαβάζοντας τό βιβλίον τοῦτο κάθε θεοφιλῆς ψυχή θά πρέπει νά ἀνάψῃ ὁ πόθος μέσα της είς τήν πρός τόν Θεόν ἀγάπην καί ἰδιαίτερα εἰς τήν Παναγίαν τοῦ Θεοῦ Μητέρα ἡ ὁποῖα Μητέρα εἶναι καί μητέρα δική μας, καί ὡς ἐκ τούτου δέν παύει νά παρακαλῇ διαρκῶς διά τήν σωτηρίαν τῶν παιδιῶν της πού χάριτι Θεοῦ εἴμεθα ὅλοι ὀρθόδοξοι χριστιανοί. Ναί παρακαλῇ ἐκείνη καί Μεσιτεύει εἰς τόν υἱόν της τόν Μονογενή. Γιά ποιούς ὅμως γιά κείνους ἀκριβῶς πού ζητοῦν τήν Βοήθειάν της. Θά ἔπρεπε λοιπόν καί ἐμεῖς σάν πιστά της καί ἀγαπημένα τέκνα νά μήν παραλείπομεν οὐδέ ἐπί στιγμήν νά παρακαλοῦμε τήν Παναγίαν μας Μητέραν μέ διάφορες παρακλιτικές προσευχές πού γράφτηκαν καί χαρίστηκαν σ΄αὐτήν ὅπως μποροῦμε νά λέμε τόν Ἀρχάγγελικόν ὕμνο τό «Θεοτόκε Παρθένε χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σοῦ εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξίν καί εὐλογημένος ὁ Καρπός τῆς κοιλίας σου ὅτι Σωτήρα ἔτεκες τῶν ψυχῶν ἡμῶν», ὅποιος μπορεῖ καί τό λἐγει πολλές φορές τήν ἡμέρα ἄνω ἀπό ἑκατό θά βρῇ μεγάλη χάρι ἀπ΄τήν Παναγίαν μας τήν ὥραν πού θά χωρίζεται ἡ ψυχή ἐκ τοῦ σώματος ὕστερα εἶναι τό τῆς ἐνάτης ὡδῆς «Ἅξιον ἐστίν ὡς Ἀληθῶς κ.τ.λ. οἱ παρακλητικοί της κανόνες οἱ χαιρετισμοί τῆς Παναγίας μας πού ἐπιβάλεται σέ κάθε χριστιανό νά τούς λέγη κάθε ἡμέρα πολύ ἕλεος θά βρῇ ἐν ὥρᾳ τῆς κρίσεως ὁ ἄνθρωπος.

Ἡμεῖς ἐν σοί καυχώμεθα Θεοτόκε καί πρός Θεόν σέ ἔχομεν προστασίαν ἔκτεινον τήν χεῖρα σου τήν ἄμαχον, καί θραύσον τούς ἐχθρούς ἡμῶν, σεῖς ἐξαπόστειλον δούλοις. Βοήθειαν ἐξ ἁγίου κ.τ.λ.

Ποίημα χαρισμένο στήν Παναγία μας.

Χαῖρε μητέρα τοῦ πάντων κτίστου

τιμιωτέρα τῶν Χερουβείμ

καθαρωτέρα, ἐνδοξοτέρα

καί ἀνωτέρα τῶν Σεραφείμ.

***

Χαῖρε τό ἔαρ τοῦ Παραδείσου,

Χαῖρε, ἡ δρόσος ἡ μυστική,

Χαῖρε τοῦ κόσμου ἡ ὡραιότης

Χαῖρε καθέδρα Βασιλική.

***

Χαῖρε Παρθένε, παρθένων δόξα,

Χαῖρε Ἀγγέλων ἡ καλλονή,

Χαῖρε ἁγία ἁγίων μείζων,

Χαῖρε πανάσπιλε καί ἀγνή.

***

Χαῖρε ἡ ρῦστις τῶν αἰχμαλώτων,

Χαῖρε ἀνάκλησις τοῦ Ἀδάμ,

Χαῖρε τοῦ κόσμου ἡ σωτηρία,

Χαῖρε παμπόθητε Μαριάμ.

***

Βασιλεῖς, λαούς καί ἔθνη

σύ εἰρήνευε Κυρία,

καί κατεύθυνον τά ἔργα,

τῶν ἀνθρώπων Παναγία.

***

Δός ἰσχύν τοῖς ἀδυνάτοις,

καί τοῖς πάσχουσαν ὑγεῖαν,

καί τοῖς ἀγωνιζομένοις.

νίκην ἔνδοξον τελείαν.

***

Φύλατε τούς ἐν θαλάσσει,

καί τούς ἐν ὁδοιπορία,

λύτρωσον τούς ἐν κινδύνοις

καί τούς ἐν αἰχμαλωσία.

***

Εὐεργέτας διδασκάλους

καί πνευματικούς Πατέρας

φρούρει φύλαττε καί σκέπε

ἐν νυκτί καί ἐν ἡμέρα

***

Ὑπέρ τῶν κεκοιμημένων,

πρέσβευε ὑπεραγία

ὅπως εὕρωσι συγγνώμην

ἔλεος καί σωτηρία.

Μερικάς εὐχάς πού πρέπει νά λέγουν οἱ χριστιανοί μπαίνοντας στήν ἐκκλησία γιά νά παρακολουθήσουν τήν θείαν λειτουργίαν.

Εὐχή ὅταν μπαίνει ὀ χριστιανός στήν ἐκκλησίαν.

«Ἐγώ δέ ἐν τῷ πλήθει τοῦ ἑλέους σου εὐσελεύσομαι εἰς τόν οἶκον σου προσκυνήσω πρός Ναόν τόν ἅγιόν σου ἐν φόβω σου Κύριε ὁδήγησόν με ἐν τῇ δικαιοσύνῃ σου ἕνεκα τῶν ἐχθρῶν μου κατ΄εὔθυνον ἐνώπιόν σου, τήν ὁδόν μου ἵνα ἐν καθαρᾷ συνειδήςῃ δοξάζω μίαν θεότητα προσκυνουμένης τρισυποστάτης ἐν Πατρί Υἱῶ τε καί ἁγίῳ Πνεύματι εἰς τούς αἰώνας Ἁμήν.

Εὐχή ὅταν ἀρχίζει ἡ Θ. Λειτουργία.

Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ὁ οἱκτήρμων Ἑλεήμων πᾶσι τοῖς ἀληθῶς ἐπικαλουμένοις σε, σοῦ δέομαι καί σέ ἱκετεύω ἁξίωσόν με ἵνα μετά σπουδοῖς κατανύξεως ἀγάπης φόβου θείου καί πάσης προσοχῆς, καρτερήσω ἕως τέλους τῆς θείας σου ταύτης Λειτουργίας καί εἰς ἀκρόασιν τῶν ζωοποιῶν, μυστηρίων σου ἐν συντετριμμένην καρδία καί πνεύματι ταπεινώσεως. Ναί Κύριε ἐπάκουσον τῆς ταπεινῆς μου δεήσεως δώρησαί μου ἄφεσιν τῶν πολλῶν μου πλημελημάτων σύ γάρ εἶπας Δέσποτα «τόν ἐρχόμενον πρός μέ οὐ μή ἐκβάλω ἔξω» ὅτι μόνος εὐλογημένος ὑπάρχεις εἰς τούς αἰώνας Ἀμήν.

Εὐχή ὅταν λέγει ὁ ἱερεύς εὐλογημένη ἡ Βασιλεία. «Θεέ καί Κύριε τοῦ ἐλέους, ἐπίβλεψον ἐπ΄ἐμέ τόν πολύν ἡμαρτηκότα πρόσδεξον τήν δέησιν τῶν χειλέων μου ἀποδίωξον τῆς καρδίας μου τούς αἰσχρούς λογισμούς φώτισόν μου τόν νοῦν τῷ φωτί τῆς θεογνωσίας σου κλίνον τό οὖς σου καί εἰσάκουσον συντετριμένη καρδία δεήσεις δωρούμενος ἐμοι τό μέγα σου ἔλεος, ὅτι σύ εἶ ὁ Θεός μου παριστάμενος γάρ ἐνώπιόν σου ἐν τῷ εὐκτηρίῳ τούτου ναῷ σου ἐκτενῶς ἱκετεύω, στερέωσόν με καί συνέτισόν με πολυέλαιε Κύριε ἐν τῷ φόβῳ σου καί ἐν τῇ φυλάξει τῶν ἐντολῶν σου Ἀμήν.

Εὐχή πρό τοῦ Ἀποστόλου λέγε πρῶτον τό ἅγιος ὀ θεός πρός Κύριε υἱέ μονογενές τοῦ Πανηκτήρμονος θεοῦ πρόσδεξαι τήν τρισάγιόν μου ταύτην δέησιν, ὡς τῶν ἐπουρανίων σου Δυνάμεων καί ἄνοιξον τά τῆς ψυχῆς μου νοερά ὄματα ὅπως πληροφορηθεῖσα τῶν ψυχοσωτηρίων λόγων σου τοῦ Ἱεροῦ Ἀποστόλου πολιτεύεται ἀμέμπτως ἐν ταῖς θείαις ἐντολαίς σου εἰς δόξας σου Ἀμήν.

Εὐχή ὅταν ψάλλεται τό Ἀλληλούϊα τοῦ Εὐαγγελίου.

Ἐπουράνιε Βασιλεῦ ἐν τῇ ἀναγνώσει τοῦ θείου Εὐαγγελίου σου ἀξιωσόν με μετά πόθου κατανύξεως ἀκροασθῆναι τῶν ἱερῶν σου λογίων καί ἐμφύτευσον αὐτά ἐν τῇ καρδία μου καί συνέτισόν με ἀκαταπαύστως. Μελετᾶν αὐτά καί φυλάτειν ἀνεξαλείπτως ὅπως εἴησαν μοι ὁδηγοί καθ΄ὅλην μου τήν ζωήν εἰς ἀπόλαυσιν τῆς οὐρανίου Βασιλείας σου Ἀμήν.

Εὐχή ὅταν ψάλλεται τό χερουβικόν.

Λέγομεν τό ἐλεησόν με ὁ Θεός.

Καί ὅταν βγαίνουν τά ἅγια Λέγομεν.

Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος Κύριος Σαβαώθ πλήρης ὁ Οὐρανός καί ἡ γῆ τῆς δόξης σου, ὠσανᾶ ἐν τοῖς ὐψίστοις εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὁνόματι Κυρίου ὀ Βασιλεύς τοῦ Ἰσραήλ, Θεός Κύριος καί ἐπέφανεν ἡμῖν τά πάντιμα καί πάνσεπτα δῶρα ταῦτα τοῦ μυστικοῦ σου δείπνου ἀξίωσόν με προσκυνεῖν καί λατρεύειν μέχρι τελευταίας μου ἀναπνοῆς ὅπως γένοιτό μοι ἐφόδεια εἰς τήν οὐράνιον μακαριότητα Ἀμήν.

Εὐχή ὅταν ἐκφωνῆται τό Πιστεύω. Ἀφοῦ τό ἐπαναλάβης καί ἐσύ μία φορά μετά θά πῇς τό Στερέωσόν με ἐπουράνιε Βασιλεῦ ἐν τῇ ὁμολογίᾳ τοῦ ἱεροῦ Συμβόλου σου ὅπως φυλάττειν τά ἐν αὐτῷ τῆς ὀρθοδόξου Πίστεως ἄρθρα φρουρούμενος ὑπό τήν Θείαν σου σκέπην καί πολυτευόμενος τῇ χάρι τῇ σου ἀμέμπτως ἀξιωθῶ τῶν ἀπηγγελμένων ἀγαθῶν ἐν ταῖς χοροστασίαις τῶν ἁγίων σου ἀμήν.

Στό ἐξαιρέτως λέγε, χαρᾶς μου τήν καρδίαν πλήρωσον παρθένε ἡ τῆς χαρᾶς δεξαμένη τό πλήρωμα τῆς ἁμαρτίας τήν λύπην ἐξαφανεῖσα, μετά τήν εὐχήν τό Πάτερ ἡμῶν.

Ὅταν ψάλλεται τό Κοινωνικόν λέγε τό ὁ Θεός εἰς τήν Βοήθειάν μου πρόσχες καί τό Κύριε εἰσάκουσον τῆς προσευχῆς μου.

Εὐχή εἰς τό μετά φόβου Θεοῦ.

Εὐχαριστῶ σοι Βασιλεῦ Θεέ Παντοκράτωρ ὁ καταξιώσας με ἰδεῖν τετελειωμένα τά ζωοποιά σου Μυστήρια ἀξίωσόν με δέ καί τῆς θείας αὐτῶν μεταλήψεως εἰς ἁγιασμόν ψυχῆς τε καί σώμαρος καί ἀξίωσόν με εἰς τήν Βασιλείαν σου καί ζωήν αίώνιον. Ἡ Παναγία Τρειάς διαφυλάξει πάντας ἡμᾶς.

Τέλος καί τῷ Θεῷ Δόξᾳ